Re: [Nettime-nl] herstart discussie ThisIsASocialCapitalisticCoup

[Ron Peperkamp <ron@peperkamp.nl>]

*Nictoglobe schreef:*

*Ik pleit er dan ook voor om ons niet te verliezen in voor en tegens maar
om een compromis te vinden in het versneld ontwikkelen van een sociaal
kapitalistische maatschappijvorm, die er voor zorgt dat een sterk
regulerende democratisch gekozen lichaam de excessen van een zuiver
kapitalistische maatschappij tegengaat en de bevolking beschermt tegen het
verworden tot een willoos commodificeerbaar object.*

Dat lijkt mij een aardige omschrijving van de heilige sociaaleconomische
graal. Probleem is natuurlijk wel dat niemand die nog heeft gevonden. Maar
als zou moeten kiezen in welke richting wij moeten zoeken, dan zou ik
beslist het in 1951 ingeslagen, Europese pad blijven volgen.

Het verdrag van Parijs
<https://nl.wikipedia.org/wiki/Verdrag_tot_oprichting_van_de_Europese_Gemeenschap_voor_Kolen_en_Staal>
laat namelijk perfect zien hoe moedige, wijze mannen soms in staat zijn om
een uitzondering te maken op de schijnbaar dwingende regel van de
geschiedenis, dat politieke keuzes doorgaans door economische
omstandigheden worden afgedwongen. Mannen als Schuman, Adenauer en Monnet
wisten die regel echter om te draaien en waren in staat om de economie voor
hun politieke keuzes te laten werken. De oprichting van de EGKS diende
immers een even simpel als vernuftig, politiek doel: zorgen dat geen enkel
land meer over de economische middelen zou beschikken om een oorlog te
beginnen. Simpel omdat iedereen begrijpt dat je zonder exclusieve toegang
tot kolen en staal geen oorlogsmachine kan bouwen. Vernuftig omdat je
broeierige nationalistische sentimenten langzaam laat uitdoven door de
geheimzinnige 'onzichtbare hand' van de markteconomie.

Die markteconomie is sindsdien het leidende principe van de Europese
Gemeenschap (of zoals Patrice het misschien liever zou formuleren: het
'frame' waarin wij gevangen zitten). Nu is er natuurlijk van alles aan te
merken op de wijze waarop die markteconomie zich sinds 1951 heeft
ontwikkeld, maar met het principe van een Europese markt heb ik persoonlijk
niet zoveel moeite. Integendeel. In weerwil van de tijdgeest heb ik nog
steeds volop vertrouwen in al die Brusselse technocraten die maar blijven
sleutelen aan regeltjes om de Europese markt beter te laten werken. Want
het beeld dat zij in hun achterkamertjes in het geniep een monsterlijke
Europese superstaat in elkaar zitten te schroeven, is volkomen onjuist.
Toevallig ken een aantal van die Brusselse ambtenaren en ik kan jullie
verzekeren dat het 'ideologische vergezicht' van een Verenigde Staten van
Europa totaal niet in beeld is. Als ik hun denkrichting zou moeten typeren,
dan is het eerder een soort tasten in het duister – zoeken naar de
praktische, concrete wegen die ingeslagen kunnen worden teneinde de eerder
genoemde heilige graal te bereiken. En bij die voorzichtige, tastende
zoektocht worden zij continu gehinderd: door luidruchtige populisten die
schreeuwen dat de hele zoektocht allemaal onzin is (Wilders, Farage, LePen
cs.), door politici die dreigen niet meer mee te doen als zij hun zin niet
krijgen (Cameron), door theoretici die weigeren te accepteren dat de
praktijk soms dwingende eisen stelt (Varoufakis) en door de geschiedenis
die iedereen opeens dwingt een bijzonder doornig en slipperig pad in te
slaan (val van De Muur > de Euro).

Dat laatste pad blijkt bovendien een heel verraderlijk pad. Zoals al eerder
gezegd, hebben wij met de overhaaste invoering van de Euro de politieke
macht weer uit handen laten glijden. Het zijn nu immers niet langer onze
democratisch gekozen politici die de koers bepalen, maar de schimmige
spelers van de financiële markten. Niet de Europese politici, maar de
financiële markten dicteren dat de Euro alleen maar 'gered' kan worden door
de Grieken tot draconische begrotingsmaatregelen te dwingen en hun
staatsschuld 'tot de laatste cent' te laten terugbetalen. Zo werken die
markten nu eenmaal: niet volgens een zorgvuldige afweging van alle
belangen, maar volgens de harde wet van vraag en aanbod op de
internationale valutamarkt.

Hadden we het dreigende Griekse faillissement anders kunnen aanpakken? Vast
wel. Maar helaas beschikten wij niet langer over de middelen om het op een
beetje fatsoenlijke (lees: Europese) manier te doen. Dom – dom – dom dat
wij die weg zijn ingeslagen. Maar ja, zo werkt de geschiedenis nu eenmaal:
you win some, you lose some. En ik begrijp maar al te goed dat in dit geval
vooral de Griekse pensioenhouders de verliezers zijn - daarvoor hoef ik
echt geen treinreis naar Thessaloniki te ondernemen.

Op onze schreden terugkeren en de Euro afschaffen is helaas niet mogelijk
(want zo werkt de geschiedenis niet). Dus nu wij ons eenmaal op dit
slipperige pad bevinden, moeten we er maar het beste van zien te maken.
Maar dat het met de huidige Euro bijzonder lastig gaat worden om democratie
en economie met elkaar te laten rijmen, heeft de Griekse crisis in ieder
geval wel duidelijk laten zien.

Groet,
Ron







Op 14 januari 2016 00:51 schreef Nictoglobe <a.andreas@nictoglobe.com>:

> Hi Ron et al
>
> Ron bedankt voor je antwoord
>
> Echter ik zet toch veel vraagtekens bij je opmerking
>
>  "Het wonderlijke van het kapitalisme is namelijk dat niemand – en dan
> bedoel echt *niemand* – begrijpt *hoe* het precies werkt. Maar... het
> werkt!"
>
> Mijns inziens is het mechanisme wat er aan ten grondslag ligt toch vrij
> eenvoudig, nl. het vergroten van kapitaal door een kleine, elitaire en door
> de gangbare politiek ondersteunde groep door middel van het op
> grootschalige wijze expoiteren van de arbeid van de rest en het schandalig
> misbruiken van natuurlijke grondstoffen
>
> Dit komt natuurlijk over als steil marxisme , maar gezien de steeds maar
> weer toenemende invloed van dit elitair genootschap op meerdere lagen van
> het brosse sociale weefsel dat onze maatschappij nu eenmaal is, zijn de
> resultaten van de invloed steeds ingrijpender en dringen onderhand in in
> onze meest intieme bestaanswijzen.
>
> De toename van verregaande deprivatisering van ons priveleven enerzijds en
> de eveneens verregaande privatisering van onze publieke aanwezigheid,
> scholing , huisvesting, vervoer en gezondheidszorg zijn slechts een paar
> voorbeelden van het falen van dit zogenaamd enig werkzame economische
> systeem
>
> Ik pleit er dan ook voor om ons niet te verliezen in voor en tegens maar
> om een compromis te vinden in het versneld ontwikkelen van een sociaal
> kapitalistische maatschappijvorm, die er voor zorgt dat een sterk
> regulerende democratisch gekozen lichaam de excessen van een zuiver
> kapitalistische maatschappij tegengaat en de bevolking beschermt tegen het
> verworden tot een willoos commodificeerbaar object
>
> Groet
>
> Andreas Maria Jacobs
>
>
>
> Sent from my eXtended BodY
>
> On 13 jan. 2016, at 04:21, Ron Peperkamp <ron@peperkamp.nl> wrote:
>
> Nog even dan over Eurogroep vs. Griekenland.
>
> Ik zie de Griekse crisis ook als een tragisch, maar onvermijdelijk gevolg
> van de wijze waarop het politieke Europese project verstrikt is geraakt in
> een monetair experiment dat eigenlijk gedoemd is te mislukken.
>
> Hoe Kohl en Mitterand na de Duitse eenwording een deal sloten om het
> machtige Duitsland middels een gemeenschappelijke munt te verankeren in een
> Europese gemeenschap, is genoegzaam bekend. Volgens mij is dit nog steeds
> een geweldig verstandige beslissing geweest. Zonder de Euro was Duitsland
> vermoedelijk het enige land dat de crisis van 2008 had overleefd (en
> daarmee als economische macht 10x zo sterk was geworden als alle andere
> Europese landen bij elkaar). Die potentiële macht wordt misschien niet
> zozeer gespreid over het hele continent, maar zij wordt in ieder geval wel
> gelimiteerd. Dát is het cruciale belang van de Euro. En dat is meteen ook
> de belangrijkste winst, want voor de rest is de Euro natuurlijk een in de
> haast in elkaar gesleuteld wangedrocht. Een muntunie zonder een budgettaire
> unie reduceert geld immers tot louter een instrument van de handel i.p.v.
> de politiek.
>
> De gevolgen hebben we in 2008 meegemaakt: politici van individuele landen
> gingen hun eigen banken redden zonder oog te hebben voor de
> gemeenschappelijke gevolgen. De ECB stond erbij er keek erna: hoe IJsland,
> Ierland, Portugal, Spanje en jawel, Griekenland onderuit gingen aan hun
> eigen schuldenlast omdat de Franse, Duitse en Nederlandse banken overeind
> moesten blijven. Pas nadat er in 2013 eindelijk een rudimentaire bankenunie
> in elkaar was geschroefd, voelde Draghi zich voldoende gelegitimeerd om de
> geldkraan open zetten. Veel te laat natuurlijk en vermoedelijk ook met
> averechtse effecten voor de werkelijke economie – maar dat is weer een
> andere discussie.
>
> Het punt dat ik wil maken – en dat Patrice waarschijnlijk zal beamen – is
> dat de Euro een experiment is met politieke wortels. Dezelfde wortels die
> ook hebben geleid tot de wat vreemde kapitalistische boom van de Europese
> vrije markt met volledig onevenwichtige (want historisch bepaalde)
> uitgroeisels.
>
> Nu moet ik bekennen dat ik een grote voorstander ben van het
> kapitalistische systeem – helemaal als die zich in zijn zuivere vorm
> manifesteert. Helaas is dat laatste eerder uitzondering dan regel. Het
> wonderlijke van het kapitalisme is namelijk dat niemand – en dan bedoel
> echt *niemand* – begrijpt *hoe* het precies werkt. Maar... het werkt! En
> daarom besloten zelfs de volledig geïndoctrineerde en ideologisch zuivere
> post-Mao communisten om de geleide planeconomie toch maar overboord te
> zetten en geleidelijk over te stappen naar een systeem waarin een (dikwijls
> volkomen imaginaire) vrije markt de waarde van goederen en diensten
> bepaalt.
>
> Om dezelfde reden besloot Alexis Tsipras dat het toch niet zo verstandig
> was gehoor te geven aan de massale oproep om de draconische maatregelen van
> de Eurogroep af te wijzen en dientengevolge uit de Euro te stappen. Hij
> besefte maar al te goed dat het voor zijn burgers uiteindelijk beter was om
> mee te blijven doen aan het wonderlijke spel van het Europese vrije
> marktsysteem.
>
> Maar de andere spelers vonden dat deze kleine speler nu eindelijk ook maar
> eens aan de regels moest voldoen. Temeer omdat andere spelers óók met harde
> middelen waren gedwongen om hun kapitalistische zaakjes op orde te krijgen.
> Want niemand weet hoe het kapitalistische systeem precies werkt, maar
> inmiddels weten we wel dat er een paar minimale voorwaarden zijn om het
> überhaupt te laten werken. Zoals daar zijn: een eerlijk belastingstelsel,
> solide kadaster, betrouwbare Rekenkamer, adequaat faillissementsrecht, etc.
> Allemaal zaken die in Griekenland notoir slecht of non-existent zijn. Het
> op orde krijgen van die zaken – dát is waar die vervloekte Trojka op
> aanstuurde.
>
> Het moge duidelijk zijn dat met de harde eisen tegelijk de financiële
> markten overtuigd moesten worden dat de Eurozone haar interne zaakjes best
> wel op orde had en alle debiteuren hun centjes netjes zouden terugkrijgen.
> Maar dan hebben we het over de onzuiverheden in het mondiale financiële
> systeem en dat is toch echt een andere kwestie.
>
> Tot zover,
> Ron
>
>
>
> Op 13 januari 2016 01:48 schreef Ron Peperkamp <ron@peperkamp.nl>:
>
>> Excuus voor deze late reactie maar ik heb het erg druk deze dagen. Ook
>> weinig tijd voor uitgebreid commentaar, dus ik reageer even kort op het
>> eerste punt van Patrice:
>>
>> Allereerst ben ik het helemaal met je eens dat het ongepast is om over
>> 'de Grieken' te spreken. Het afgelopen jaar ergerde ik mij ook telkens als
>> die populistische toon in de commentaren op de Griekse crisis sloop.
>> Vanzelfsprekend doel ik daarmee ook niet op al die Griekse burgers die al
>> sappelend een redelijk bestaan proberen op te bouwen (of in geval van
>> pensioengerechtigden proberen te behouden), maar op de politieke
>> machthebbers – van welke kleur dan ook. Dat laatste noem ik uitdrukkelijk
>> want daar ligt m.i. een belangrijke sleutel voor een beter begrip van deze
>> ingewikkelde crisis. Want inderdaad is het Dekemvriana-syndroom beslist
>> geen puberaal gedoetje. En dat is ook precies mijn punt!
>>
>> Met hun ingrijpen in december 1944 hebben 'de Britten' (sic) voorkomen
>> dat de Griekse samenleving zich op een gezonde manier van de oorlog kon
>> herstellen. In december 1944 leefde er namelijk wel degelijk een algemeen –
>> en vooral: gedeeld – besef dat er een nieuw soort samenleving moest (en
>> kon) worden opgebouwd. Het vooroorlogse cliëntelistische systeem van een
>> feodaal ingestelde elite was immers hopeloos achterhaald.
>>
>> Nu is oorlog natuurlijk vreselijk maar een voordeel is wel dat het mensen
>> dwingt hun ware gezicht te tonen en in het geval van die elite pakte dat
>> niet best uit: velen hadden namelijk met de Duitse bezetters
>> gecollaboreerd. Velen – maar beslist niet allen. In december 1944 was er
>> zodoende een reële kans om met een schone lei te beginnen en samen een
>> nieuwe maatschappij op te bouwen. Volgens welk systeem (socialistisch?
>> liberaal? royalistisch? communistisch?) stond nog zwaar ter discussie en
>> met bewapende partijen zou het ook lastig worden om zonder bloedvergieten
>> tot een vergelijk te komen – maar de wil om er iets van te maken was er
>> zeker.
>>
>> Helaas is die wil op een laffe manier door Churchill de grond in geboord.
>> Met gewapende steun aan nota bene het collaborerende deel van de
>> ultra-rechtse royalistische elite, werd de vooroorlogse situatie niet
>> hersteld maar zelfs verergerd. Zie ook dit artikel in de Guardian
>> <http://www.theguardian.com/world/2014/nov/30/athens-1944-britains-dirty-secret>
>> waarin duidelijk wordt beschreven hoe een onverwerkt oorlogsverleden
>> generaties lang blijft doorzieken.
>> (En wie wil Churchill's motieven een beetje wil begrijpen, moet deze
>> uitstekende docu <https://youtu.be/rj75NlnGXvc> maar even bekijken.)
>>
>> Inderdaad: stel je voor dat hier in mei 1945 de NSB als regering was
>> geïnstalleerd en Oostfront-vrijwilligers het bevel over de Nederlandse
>> strijdkrachten hadden gekregen. Dan was het bij ons vermoedelijk ook op een
>> burgeroorlog en een kolonelsregime uitgelopen en hadden wij elkaar ook tot
>> in lengte van dagen in 'wij' en 'die andere Nederlanders' ingedeeld. En dan
>> hadden wij democratie waarschijnlijk ook geïnterpreteerd als het recht om
>> bij het vaststellen van de cijfers in de Rekenkamer in ieder geval tégen
>> die anderen te mogen stemmen.
>>
>> Dat laatste is wat ik bedoelde met een hopeloos gepolitiseerde
>> samenleving. Politiek bewustzijn is natuurlijk prima – van mij mag iedere
>> kleuter al op de crèche worden volgestopt met Machiavelli, Marx en Marcuse.
>> Maar waarvoor – en vooral: hoe – je als volwassene dat bewustzijn aanwendt,
>> is waar het uiteindelijk op aankomt. Wat dat betreft was de opkomst van
>> Syriza natuurlijk een bijzonder hoopvolle ontwikkeling. Helaas liep de
>> intentie om de boel nu toch eens écht anders aan te pakken al snel stuk op
>> de harde realiteit. Gevestigde belangen zijn nu eenmaal moeilijk zijn los
>> te weken: belangen van vuile rechtse honden die willen blijven profiteren
>> van alle corrupte structuren, maar net zo goed de belangen van arme
>> ambtenaren die hun fake-baantjes waarmee dat systeem in stand wordt
>> gehouden, niet willen verliezen. Er is echte moed voor nodig om beide het
>> hoofd te bieden – moed om het 'wij' tegen 'zij' gevoel te overstijgen en
>> duidelijk te maken dat *iedereen* moet veranderen. Moed en natuurlijk
>> ook een heleboel politieke vaardigheid om veranderingen daadwerkelijk door
>> te voeren.
>>
>> Laten we het er maar op houden dat het Syriza aan dat laatste ontbrak. Ik
>> vermoed in ieder geval weinig opzet in het onvermijdelijke gevolg van het
>> mobiliseren van al die maatschappelijke krachten – namelijk dat die zich
>> als vanouds tégen alle anderen keerden. In dit geval waren het niet de
>> anderen in de eigen Griekse samenleving, maar veilig abstract en lekker ver
>> weg: de Eurogroep, de ECB, het IMF, that Nazi-bitch Merkel, fucking
>> Schäuble, fucking Dijsselbloem, fuck you! FUCK YOU!
>>
>> Overigens was het pas na toetreding tot die vermaledijde EU dat de
>> interne spanningen in de Griekse samenleving een beetje tot rust kwamen. En
>> gelet op de traumatische Griekse geschiedenis mogen we dat toch wel een
>> wonder noemen. Een vergelijkbaar wonder zagen we ook in Spanje, Portugal
>> plaatsvinden en zal zich (hopelijk) ook in alle Oost-Europese landen
>> voltrekken. Laten we dit even in het achterhoofd houden als we spreken over
>> het hopeloos mislukte Europese project.
>>
>> Over de slordige wijze waarop dat politieke project is verpakt in een
>> economisch experiment een volgende keer wellicht meer.
>>
>> Groet,
>> Ron
>>
>> Op 11 januari 2016 13:27 schreef Andreas Jacobs <a.andreas@nictoglobe.com
>> >:
>>
>> Hi Patrice
>>>
>>> Dank voor je zinnige en zuivere commentaar op de ongenuanceerde bijdrage
>>> van Ron
>>>
>>> Ik ergerde me er behoorlijk aan maar mij ontbreekt de gave om het op een
>>> vriendelijke manier te communiceren
>>>
>>> Dank dat je dat ook namens mij wel gedaan hebt
>>>
>>> Andreas
>>>
>>> Sent from my iPhone
>>>
>>> > On 10 jan. 2016, at 23:11, Patrice Riemens <patrice@xs4all.nl> wrote:
>>> >
>>> > Ha, terug naar het forum (Romanum? ;-)
>>> >
>>> > Context: ik was een cc lijst discuzzie begonnen met een paar mensen,
>>> w.o. Ron, maar nu zijn we terug hier.
>>> >
>>> > De 'bijdrage van Mariette' bestaat overigens uit niet meer dan de paar
>>> zinnen die ik gelift hebt uit een prive mail. Het ging om de goudstandaard
>>> en het 'exclusief' vs 'inklusief' populisme, beiden die avond door Ewald
>>> Engelen verwoord.
>>> >
>>> > Nu over wat Ron schrijft.
>>> >
>>> > I.h.a. vind ik het onproduktief en eerlijk gezegd ook ongepast om het
>>> bij de Griekse crisis te hebben over 'de Grieken' (die er vervolgens een
>>> zooitje van maken). Nog meer dan in andere EU landen is Griekenland sterk
>>> gesplitst in een behoorlijk corrupte bovenlaag, die bovendien vaak met een
>>> been (al) in het buitenland staat, en de meerderheid van de bevolking die
>>> zo goed en zo kwaad als het kan er iets van probeert te maken - waarbij
>>> 'hossellen' uiteraard niet uitgesloten is - zouden wij dan waarschijnlijk
>>> ook doen. Het Dekemvriana syndroom is geen puberale tantrum. Tenslotte,
>>> zoals de gevleugelde uitspraak luidt, was "Griekenland het enige land waar
>>> na de Tweede Wereldoorlog collaborateurs werden beloond en verzetstrijders
>>> gestraft"
>>> > (nou ja Hannie Schaft had ook maar beter niet de oorlog overleefd ...)
>>> >
>>> > De Griekse politieke caste is nog een verhaal apart. Maar ook daar
>>> geeft het geen pas om alle politici over een kam te scheren. Mocht men
>>> anders denken is het verraad aan de sociale democratie geen monopolie van
>>> de PASOK (PvdA? Franse PS? Blir's Labour? ...) En incompetentie in de
>>> hoogste kringen is evenmin een Griekse specialiteit.
>>> >
>>> > Het moderne Griekenland heeft een uiterst moeiezame
>>> ontstaangeschiedenis, en geen EU land heeft zulke ontregelende
>>> gebeurtenissen meegemaakt, inklusief vier jaar bloedige burgeroorlog en
>>> zeven jaar fascistische militaire dicatatuur. Ik wil niet spekuleren over
>>> hoe Nederland door zoiets was gekomen (maar zelfs met de zg politionele
>>> acties in Indonesie schijnen 'wij' niet klaar te kunnen komen), een beetje
>>> begrip lijkt me wel op z'n plaats.
>>> >
>>> > Bon, nu een paar 'details':
>>> >
>>> >
>>> >> On 2016-01-10 13:03, Ron Peperkamp wrote:
>>> >> (De bijdrage van Mariette heb ik helaas gemist (geen reply-all in
>>> Nettime
>>> >> mails?) dus excuses indien mijn reactie herhalingen bevat of
>>> onderstaande
>>> >> dikke planken reeds door Mariette zijn vastgespijkerd).
>>> >> Allereerst wil ik even zeggen dat het mij enigszins verbaasde (en
>>> bijzonder
>>> >> verheugde) dat de vertoning in de OB toch nog zo'n 70-80 bezoekers
>>> trok.
>>> >> Waar de 'kwestie Griekenland' door de reguliere media als yesterday's
>>> news
>>> >> wordt beschouwd, blijkt de orgie van besluiten, maatregelen en bittere
>>> >> pillen het Nettime-publiek toch wat zwaarder op de maag te liggen. En
>>> >> terecht. Het gaat hier immers om een gecompliceerde en moeilijk
>>> verteerbare
>>> >> kwestie.
>>> >
>>> > Inderdaad, men hoede zich dan ook voor simplifiacties en
>>> veralgemeniseringen.
>>> >
>>> >> Ik ben het met Patrice eens dat het dramatische licht dat Ewald
>>> Engelen
>>> >> hierop liet schijnen, nauwelijks verlichting bracht. Hoewel ik mij als
>>> >> bankdirecteur al jaren verdiep in allerlei monetaire- en
>>> macro-economische
>>> >> theorieën, moet ik bekennen dat ik de door Engelen aangehaalde Barry
>>> >> Eichengreen niet heb gelezen. Ik ben echter wel een beetje bekend met
>>> de
>>> >> theorie over de goudstandaard als remmende factor op loonontwikkeling
>>> – een
>>> >> principieel bezwaar dat Keynes overigens ook regelmatig naar voren
>>> bracht.
>>> >> De onmogelijkheid van landen binnen de Eurozone om met
>>> koersaanpassingen de
>>> >> inkomens van haar eigen burgers te beschermen, is een terecht
>>> argument dat
>>> >> men tegen de Euro kan inbrengen. Dat argument hoort echter bij de
>>> discussie
>>> >> over wel of niet toetreden tot de gemeenschappelijke munt. Met het
>>> >> toetreden tot de Eurozone accepteert men dat de prijs van arbeid op
>>> een
>>> >> gemeenschappelijke markt wordt vastgesteld en niet langer met de
>>> koers van
>>> >> een eigen munt kan worden bijgestuurd. Consequentie is dat een uur
>>> werk op
>>> >> de ene plek meer waard is dan op de andere omdat de economische output
>>> >> (productiviteit) per stad/regio/land nu eenmaal verschilt. Die waarde
>>> van
>>> >> arbeid wordt echter in dezelfde munt afgerekend; evenals alle
>>> geproduceerde
>>> >> goederen en diensten. Wil je meer verdienen (of meer kunnen kopen
>>> voor je
>>> >> geld), dan zul je je productiviteit dus moeten verhogen – of je
>>> boeltje
>>> >> verkopen en verhuizen. Dat is het spel en dat zijn de regels van een
>>> >> gemeenschappelijke munt.
>>> >
>>> > Nou in theorie mag het allemaal wel kloppen, maar zo eenvoudig was het
>>> in de praktijk niet. De fatale weeffout - en ik verkondig hier niets nieuws
>>> - is dat de unie en vervolgens de monetaire unie  _politiek_ projekten
>>> waren, die men via de economie dacht te bewerkstelligen, en daardoor ook
>>> acceptabel te maken. Maar op het moment dat men tegelijk het primaat van de
>>> economie op de politiek accepteerde moest het wel mislopen, omdat aan de
>>> economische vereisten (o.a. van toetreding) niet werd voldaan. Het hele
>>> verhaal over wat wel en niet moet en kan, mag dan wel kloppen, zij is
>>> irrelevant, en belangrijker nog, wat betreft van nemen van remedierende
>>> maatregelen, gewoon ongeldig.
>>> >
>>> >
>>> >
>>> >> Ik was er niet bij, maar weet bijna zeker dat Yanis Varoufakis ook
>>> >> regelmatig theorieën als die van Eichengreen heeft aangehaald om de
>>> Griekse
>>> >> positie te verdedigen. Hij zal vast ook uitgebreid alle theorieën over
>>> >> onhoudbare schuldposities hebben toegelicht. Allemaal correct – maar
>>> ook
>>> >> allemaal niet ter zake doende. Wil je in de Euro blijven? Wil je
>>> meedoen
>>> >> met de grote jongens? Dan zul je je ook aan de regels van het spel
>>> moeten
>>> >> houden (en accepteren dat de grote jongens keihard kunnen spelen).
>>> Dát is
>>> >> waar de Griekse crisis in wezen over ging. De Grieken moest op één of
>>> >> andere manier worden duidelijk gemaakt dat wilden zij in de Euro
>>> blijven,
>>> >> zij eerst hun economie en staatshuishouding een beetje op orde moesten
>>> >> krijgen. Want laten we wel zijn: beide zijn natuurlijk een lachertje.
>>> >
>>> > Omdat Ron over Varoufakis speculeert, mag ik speculeren dat
>>> Dijsselbloem ongeveer dezelfde redenering aanhing aangaande 'Grieken die
>>> moeten leren dat ... enz.' Ik vraag me dan af wat een 70jarige die over
>>> twee jaar toch dood gaat en zijn pensioen van €500 gehalveerd heeft gezien
>>> hiervan kan 'leren'. Ik vermoed dat Varoufakis ook zoiets heeft willen
>>> duidelijk maken, maar ja, om hem te citeren "It's not that it didn't go
>>> down well – there was point blank refusal to engage in economic arguments.
>>> Point blank. You put forward an argument that you've really worked on, to
>>> make sure it's logically coherent, and you're just faced with blank stares.
>>> It is as if you haven't spoken. What you say is independent of what they
>>> say. You might as well have sung the Swedish national anthem – you'd have
>>> got the same reply."
>>> > (bron:
>>> http://www.newstatesman.com/world-affairs/2015/07/exclusive-yanis-varoufakis-opens-about-his-five-month-battle-save-greece
>>> (leuk stuk trouwens. Voor meer musikaal context:
>>> https://www.youtube.com/watch?v=9LiN57nfjFw  ;-)
>>> >
>>> >
>>> >
>>> >
>>> >> Treffende illustratie is de staking bij de Griekse Rekenkamer nadat
>>> er (op
>>> >> aandringen van de Troika) een nieuwe directeur was aangesteld. Dat
>>> was geen
>>> >> staking tegen dreigende ontslagen of kortingen op pensioenen of
>>> lonen, maar
>>> >> omdat de directeur weigerde de ambtenaren over de cijfers te laten
>>> stemmen.
>>> >> Het was namelijk al 30 jaar de gewoonte dat de cijfers van de
>>> Rekenkamer
>>> >> d.m.v. 'eerlijk stemmen' door de verschillende politieke facties
>>> werden
>>> >> vastgesteld. Vergelijkbare bizarre verhalen over het reilen en zeilen
>>> van
>>> >> de Griekse belastingdienst en kadaster zijn ondertussen genoegzaam
>>> bekend.
>>> >> Bottom-line: Griekenland mag dan de bakermat van de democratie zijn,
>>> maar
>>> >> de basisvoorwaarden voor een moderne democratie of volwaardige
>>> economie
>>> >> zijn er nog altijd ver te zoeken.
>>> >
>>> > Dit doet me sterk denken aan een anecdote uit mijn
>>> uni-onderzoekerstijd. Ik had een Indiase wetenschapper op bezoek, en die
>>> gaf aan eerstejaarsstudenten (soc. geografie) een college over India.
>>> Politiek correctheid was toen al aan het afnemen,en een student vroeg hem
>>> of, gelet op het 'zooitje' dat onafhankelijk India was, het wellicht beter
>>> zou zijn geweest als India een Britse colonie was gebleven. Mijn gast
>>> stelde toen dat tijdens de Duitse bezetting de treinen in Nederland op tijd
>>> reden (en in 1994 al niet), en dat wellicht, dus ... etc. Diepe stilte.
>>> >
>>> >> Geen wonder dat de onderhandelaars van Eurogroep horendol werden van
>>> de
>>> >> abstracte beschouwingen van Varoufakis. Zijn invalshoek was die van
>>> een
>>> >> extreme linkse theoreticus – het product van een samenleving die tot
>>> in
>>> >> zijn haarvaten is gepolitiseerd. Dat laatste is overigens een direct
>>> gevolg
>>> >> van het in het westen weinig bekende – maar bij de Grieken nog altijd
>>> zeer
>>> >> levendig aanwezige – verraad van Churchill dat de samenleving voor
>>> >> generaties heeft verziekt (zie Dekemvriana
>>> >> <http://en.wikipedia.org/wiki/Dekemvriana>). Dát is het vuur wat je
>>> in de
>>> >> documentaire in de ogen van de Syriza-aanhangers ziet gloeien:
>>> Verzet! Dit
>>> >> pikken wij niet! Merkel – lick my balls!
>>> >
>>> > Ik kan me ook goed voorstellen dat je horendol wordt als de
>>> tegenpartij de hele tijd aan je platenspeler zit te klooien, maar 't is de
>>> subtext die hier interessant is: gepolitisserd zijn is voor een samenleving
>>> niet echt een goed idee. Laat je je liever door de economie en haar
>>> 'wetten' leiden, die is/ zijn neutraal. Oh ja?
>>> > Als dat je uitgangspunt is is het geen wonder dat er zowel
>>> 'inklusieve' als 'exclusieve' populisten opstaan om je van repliek te
>>> dienen. Een erg geinformeerd en democratisch debat krijg je er in elk geval
>>> niet van.
>>> >
>>> >> Dat diezelfde Merkel ondertussen uit alle macht probeerde de Grieken
>>> juist
>>> >> *IN* de Euro te houden, was aan hen niet besteed. Evenmin als de
>>> argumenten
>>> >> van Dijsselbloem en Schäuble dat er wel even wat meer op het spel
>>> stond dan
>>> >> de Griekse staatsschuld. En na 6 maanden vruchteloos vissen naar wat
>>> >> constructieve voorstellen voor wezenlijke veranderingen in de
>>> >> staatshuishouding, waren de grote jongens gewoon klaar met de
>>> Grieken: wil
>>> >> je niet in de Euro blijven, go your gang en ga er dan maar uit!
>>> >
>>> > En als dat was gebeurt hadden we echt met de gebakken peren gezeten.
>>> Die zullen sowieso vroeg of laat opgediend worden. Maar vooralsnog is
>>> Merkel nog heroischer gebleken dan Ron haar afschildert. En wie weet
>>> Tsipras ook: in zoveel woorden zei hij nl precies het bovenstaande op het
>>> einde van de laatste aflevering van de docu van Theopi Skarlatos (onthou
>>> die naam es! ;-) en Paul Mason.
>>> >
>>> >> Een economie gebaseerd op de krententeelt van vrolijk rondhuppelende
>>> >> hipsters leek toch niet zo'n aantrekkelijk vooruitzicht en dus
>>> besloot men
>>> >> toch maar in de Euro te blijven. Is dat de overwinning van de
>>> neoliberale
>>> >> markt op de democratie? Wel, het waren toch echt de democratisch
>>> gekozen
>>> >> volksvertegenwoordigers die de uitslag van het referendum naast zich
>>> neer
>>> >> hebben gelegd. In die zin is er dus niets ondemocratisch gebeurd.
>>> Daarbij
>>> >> bestaat de Eurogroep uit nog 18 andere landen die allemaal ook als
>>> >> volwaardige democratieën doorgaan. En het oordeel van die 18 landen
>>> >> onderschikt maken aan de wens van nummer 19 om volgens eigen regels
>>> voor
>>> >> spek en bonen te blijven meedoen, lijkt mij eerlijk gezegd ook niet
>>> erg
>>> >> democratisch.
>>> >
>>> > Gelet op de algemeen erkende en ook algemeen beleefde (vraag 't maar
>>> aan de waterstofgeperoxideerde) 'crisis van de representativiteit zijn deze
>>> argumenten wat, err, 'rethorisch' ...
>>> >
>>> >> Dat doet natuurlijk niets af aan het feit dat de Europese markt
>>> momenteel
>>> >> niet door een democratische gelegitimeerde macht wordt aangestuurd.
>>> >> Feitelijk worden alle beslissingen m.b.t. de economie door de ECB (en
>>> >> daarmee impliciet door de financiële markten) genomen. Maar dan
>>> hebben we
>>> >> het over structurele fouten in de hele opzet van de monetaire unie.
>>> Een
>>> >> gemeenschappelijke munt zonder zeggenschap over een gemeenschappelijk
>>> >> budget, is immers per definitie stuurloos en valt dus buiten iedere
>>> >> democratische controle. En dan laat de Griekse crisis duidelijk zien
>>> hoe
>>> >> dit uiteindelijk gaat stuklopen op nationale belangen die wél op
>>> >> democratische wijze worden vertegenwoordigd.
>>> >> In het geval van Griekenland blijkt die democratische
>>> vertegenwoordiging
>>> >> echter niet bij machte de eigen samenleving naar een volwassen niveau
>>> te
>>> >> brengen. Zelfs na bijna 30 jaar Europese subsidies om de
>>> infrastructuur en
>>> >> publieke diensten op orde te krijgen, is het nog steeds een
>>> achterlijke,
>>> >> corrupte bende die zich in de kleren van een modern, westers land
>>> heeft
>>> >> gehesen. Waar endemische corruptie, patriarchale structuren en
>>> ziekelijke
>>> >> historische zweren de boel blijft verlammen, kunnen we het harde
>>> ingrijpen
>>> >> van de Europese partners wellicht ook als een genadige vriendendienst
>>> zien.
>>> >> Jammer dat Syriza dit nooit zo heeft willen zien en met een gestrekt
>>> been
>>> >> de onderhandelingen in ging. Dat afknijpen van de ECB en die bankruns
>>> waren
>>> >> immers helemaal niet nodig geweest als men vanaf het begin de blik op
>>> het
>>> >> gemeenschappelijke doel had gericht: een radicale schoonmaak van de
>>> eigen
>>> >> staatshuishouding. Maar nee, in plaats daarvan schoven ze een
>>> academische
>>> >> theoreticus naar voren die ervan overtuigd was dat de staatsschuld zou
>>> >> worden afgeschreven omdat deze volgens alle economische logica
>>> onhoudbaar
>>> >> is. Niet dus. Die staatsschuld was namelijk enkel een symptoom en
>>> niet bron
>>> >> die de Europese vrienden nu eindelijk wel eens wilden aanpakken.
>>> >
>>> > Sorry, maar hier lopen echt teveel lijnen door elkaar die vervolgens
>>> in een wat al te simplistische frame geforceerd worden (het bed van
>>> Procrustes is een bekende Griekse metafoor...), waardoor het wat moeilijk
>>> wordt om het allemaal te ontwaren. Maar goed, heel simpel gesteld: De EU is
>>> een _politiek_ construkt dat als een economische unie wil functioneren. Dat
>>> kan nooit goed gaan. Het is ook niet de schuld van de Grieken, en ook niet
>>> dat zij in de unie zijn gestapt. Zij zitten nu hooguit in de hoek waar de
>>> klappen vallen.
>>> >
>>> > Daarom zou ik ook graag willen zien dat men discussieerde over hoe men
>>> de levensomstandigheden van gewone Grieken, de meerderheid van de
>>> bevolking, zou kunnen verbeteren en iig niet verder  de afgrond in kon
>>> duwen. En daarbij zou kijken naar de situatie 'at ground level' ipv te
>>> praten op basis van cijfermatige abstracties, zoals de mensen bij IFKAT
>>> (Institutions Formerly Known As Troika) zo heel erg goed en graag doen (wat
>>> theoretische obfuscatie betreft is Varoufakis in vergelijking echt een
>>> amateur). Dit is des te noodzakkelijker omdat er, zoals Mason zeer terecht
>>> opmerkte op het einde van de Skype Q&A, er een veel ergere
>>> vluchtelingencrisis op komst is, die Griekenland (vrijwel alleen?) zal
>>> moeten opvangen.
>>> >
>>> > Nou weet je wat? Vergeet het maar ...
>>> > Jawel, 2016 gaat heel, heel 'interessant' worden.
>>> >
>>> > Laatste tip: wil je de Griekse crisis beleven, neem de nachttrein van
>>> Thessaloniki naar Athene (€26). Wil je de vluchtelingen crisis beleven,
>>> neem 'm in omgekeerde richting (maar ... je komt er niet in, no way)
>>> >
>>> >
>>> >> Zoals Patrice al zei: twee compleet verschillende planeten...
>>> >
>>> > ja, dat geldt wel vaker, hier ook geloof ik ...
>>> >
>>> >> Groet,
>>> >> Ron
>>> >> -----------------------------------
>>> >> Ron Peperkamp
>>> >> ron@peperkamp.nl
>>> >> M: +31 (0)6 1226 3331
>>> >> -----------------------------------
>>> >> ______________________________________________________
>>> >> * Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
>>> >> * toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
>>> >> * open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
>>> >> * Meer info, archief & anderstalige edities:
>>> >> * http://www.nettime.org/.
>>> >> * Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).
>>> >
>>> > ______________________________________________________
>>> > * Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
>>> > * toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
>>> > * open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
>>> > * Meer info, archief & anderstalige edities:
>>> > * http://www.nettime.org/.
>>> > * Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).
>>>
>>
>>
>>
>> --
>> Met vriendelijke groet,
>> Ron Peperkamp
>>
>> -----------------------------------
>> Ron Peperkamp
>> ron@peperkamp.nl
>> M: +31 (0)6 1226 3331
>> -----------------------------------
>>
>
>
>
> --
> Met vriendelijke groet,
> Ron Peperkamp
>
> -----------------------------------
> Ron Peperkamp
> ron@peperkamp.nl
> M: +31 (0)6 1226 3331
> -----------------------------------
>
>


-- 
Met vriendelijke groet,
Ron Peperkamp

-----------------------------------
Ron Peperkamp
ron@peperkamp.nl
M: +31 (0)6 1226 3331
-----------------------------------
______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).