Re: [Nettime-nl] E-zines zijn dood, leve de e-zines!

[Maarten Reijnders <emmermr@xs4all.nl>]

At 06:31 PM 5/7/01 +0200, Erik van Heeswijk wrote:
>> Het moet in eerste plaats om
>> de inhoud gaan en niet om de vorm.
>
>* Met alle respect Maarten, maar dat lijkt me echt een beetje onzin. Zo
>dadelijk ga je nog beweren dat het niet uitmaakt hoe een site, krant of
>tijdschrift eruit zit.

Neehoor, zover wilde ik niet gaan. Ik schrijf alleen dat inhoud
belangrijker is dan vorm. Een mooie vormgeving kan wel degelijk iets
toevoegen aan een e-zine (of krant of tijdschrift), net zo goed als een
slechte vormgeving juist afbreuk aan een publicatie kan doen. Een voorbeeld
van dat laatste: ik heb ooit voor een obscuur studentenblad geschreven. De
lay-out daarvan was een jaar lang in handen van iemand die te lang aan de
kunstacademie had gestudeerd en dus allerlei geweldige opmaaktrucs had.
Verschillende lettertypes, groot, klein, speelse elementen (strepen,
plaatjes) en nog heel veel opmaaktoepassingen die ik inmiddels verdrongen
heb. Het gevolg was in ieder geval dat dat blad (letterlijk) onleesbaar
was. En dat lag niet aan de artikelen (hoewel er ook stukken van mijn hand
in stonden ;)).

Maar wat ik dus zeggen wilde: inhoud gaat boven vorm en wat mij betreft is
de vorm ook ondergeschikt aan de inhoud. Mijn punt is dat de mogelijk
zorgwekkende positie waarin e-zines zich bevinden, eerder iets te maken
heeft met het gebrek aan inhoudelijke kwaliteit dan aan het gebrek aan
foto's of het ontbreken van een mooie lay-out. Waarmee ik overigens niet
wil zeggen dat je de lay-out helemaal moet verwaarlozen.

>Vorm is net zo goed een onderdeel van publiceren.
>Een belangrijk onderdeel zelfs: immers een krakteristieke manier van
>vormgeven kan lezers binden en adverteerders opleveren. Het is deel van
>de formule van een echt blad, een karaktertrek. Het is zelfs zo, dat het
>totaal veronachtzamen van bladgevoel één van de oorzaken is waarom
>e-zines adverteerders weinig aanlokkelijk lijken. 

Toch krijg ik regelmatig e-zines onder ogen waar advertenties in staan. Zo
weinig aanlokkelijk is het blijkbaar toch niet. Ik kan me goed voorstellen
dat adverteerders liever in e-zines met html-opmaak adverteren (zodat ze
hun banners daarin ook kwijt kunnen), maar moet je maar alles doen om het
de adverteerder naar de zin te maken? Ik denk het niet.

Dat lezers een mooi opgemaakt e-zine aantrekkelijk vinden, kan ik me
voorstellen. Ik ben zelf bijvoorbeeld erg onder de indruk van de lay-out
van de economienieuwsbrief van het AD. Erg knap gedaan. Maar als de
artikelen die er in staan, slaapverwekkend zijn, heb je nog niks aan die
geweldige lay-out.

In het algemeen ben ik, ik zal het maar eerlijk toegeven, niet zo'n fan van
e-zines met html-mail. De opmaak voegt doorgaans weinig toe. En ik ben ook
wel een beetje een conservatieve zeur die vindt dat e-mail eigenlijk alleen
is bedoeld voor tekst.

>Ik kan me, zonder dat ik zeg dat webbedingetjes niet één van de betere
>e-zines is, levendig voorstellen dat http://www.webbedingetjes.nl je
>niet meteen aanspreekt omdat het wel erg basic is. Of je nu een lezer
>bent of adverteerder die het voor de eerste keer ziet, een basic of
>sfeerverhogende lay-out maakt echt uit.

Webbedingetjes is ook het bewijs dat inhoud voor veel lezers blijkbaar
belangrijker is dan vorm. Webbedingetjes heeft, uit mijn hoofd, meer dan
20.000 abonnees. Meer dus dan opinieweekbladen als De Groene Amsterdammer
en Hervormd Nederland. Dat het blad voor adverteerders niet interessant is,
zal mij als lezer worst wezen. Webbedingetjes plaatst overigens wel
advertenties.

>> En als de 'kwalititatief betere' e-zines al een probleem hebben, is dat
>> toch vooral dat ze de afgelopen jaren inhoudelijk niet veel beter en
>> invloedrijker zijn geworden. E-zines als De Cursor, Onlijn en SmallZine
>> hebben oplages die drie maal zo hoog zijn als die van professionele
>> opinieweekbladen als De Groene Amsterdammer en Hervormd Nederland. Toch
>> worden bovengenoemde e-zines slechts sporadisch aangehaald in kranten
<knip>
>
>* Meteen mee eens. Maar ik moet er wel bij aantekenen dat het niet veel
>e-zines gegeven is echt eens een nieuwtje of een spraakmakend interview
>te publiceren.

Nee, dat is precies het punt dat ik probeer te maken. Er staat gewoon te
weinig interessants in de meeste Nederlandse e-zines. Hier zijn we het dus
helemaal eens.

>Nu, dan hebben uitgeverijen als
>PCM, Audax en VNU ook culturele verplichtingen.

Voor PCM gaat dat in ieder geval niet op. De PCM-kranten geven, met
uitzondering van de Volkskrant, allemaal e-nieuwsbrieven uit. Blijkbaar
voelen de PCM-kranten die 'culturele verplichting' wel. Mijn verklaring
voor het feit dat PCM e-zines uitgeeft is trouwens veel platvoerser: PCM
ziet het als een mogelijkheid om pageviews voor de krantensites te
genereren en (dus) om geld te verdienen.

Of zou jij graag zien dat PCM nog een apart e-zine ging uitgeven, buiten de
kranten om? Dat lijkt me ook wel wat.

>> E-zines zijn bovendien geheel afhankelijk van de advertentieinkomsten en
>> met de advertentiemarkt schijnt het de laatste maanden niet zo goed te
>> gaan. ;-)
>
>* Als een grote uitgever zijn reclamemensen mobiliseert, zou het best
>kunnen lukken. Je moet ook geen 20 mensen erop zetten (dat is de grote
>Salonfout), maar 3 of 4.

Ik weet niet wat al dat salesvolk verdient, maar met 3 of 4
reclameverkopers ben je per maand toch al snel 3 mille per maand kwijt,
schat ik. En dan heb je nog geen redacteur in dienst genomen. Goed e-zine
dat dat bedrag terugverdient. Het kan vast wel, maar het is ontzettend
moeilijk.

>VrouwOnline en andere foute projecten kosten dertig keer
>zoveel en daar kan een goed e-zine toch wel voorbij. Ik vind het dus
>best vreemd, gezien hoe weinig ervoor nodig is marktleider te worden.

Ik snap ook niet waarom al die uitgevers hun geld in kansloze portals,
verticals, horizontals of hoe die ellende ook heet, hebben gestopt en niet
in een e-zine. Maar als uitgevers echt economisch verstandig waren geweest,
hadden ze helemaal niks in internet geinvesteerd (vooruit: de aankoop van
Startpagina door VNU was misschien - economisch - geen slechte zet).

>> Overigens vraag ik me af of je een door een professionele uitgever
>> uitgegeven e-zine nog wel een e-zine kunt noemen, maar dat is meer iets
>> voor een andere discussie.
>
>* Ik kan geen reden verzinnen waarom niet. Een magazine op internet
>blijft toch een magazine als het door een grote uitgever wordt gemaakt?
>Of wordt de definitie nu ingeperkt tot een blaadje voor en door
>amateurs? Dan zou het feit dat ik wij ons geld verdienen door onder
>andere e-zines uit te brengen Onlijn diskwalificeren (laat staan De
>Cursor, Planet weekly enz)... 

De traditionele betekenis van het woord e-zine is volgens mij inderdaad de
internetversie van een 'zine', een blaadje van hobbyisten. Een
professioneel blad op internet zou je dan volgens mij een e-magazine ofzo
moeten noemen. Maar dat is verder een definitiekwestie die me voor deze
discussie niet erg relevant lijkt. Merk trouwens op dat veel 'professionele
e-zines' (van de PCM-kranten, News4free, Opinie.nl) inhoudelijk bar weinig
om het lijf hebben. Veel leuke e-zines worden juist gemaakt door
'amateurs'. Met geld heb je meer mogelijkheden om een goed e-zine te maken,
maar geld geeft duidelijk geen garantie voor een goed product.

groet,

Maarten Reijnders


______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).