nettime-nl: DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld, Nieuwsbrief No. 17

[Frithjof Kalf <frikal@vpro.nl>]

Dit is wederom een aflevering van de elektronische nieuwsbrief van de
redactie van het VPRO televisieprogramma "DNW - rooksignalen uit de nieuwe
wereld".

Meer informatie over DNW en haar programma's is te vinden op:
http://www.vpro.nl/dnw

****************************

Vanaf 25 april is DNW weer drie zondagen achterelkaar te zien. Aanstaande
zondag met aflevering 14:

DE STRIJD OM DE STOEP
De laatste tijd verandert het karakter van de publieke ruimte. Particuliere
bewakingsdiensten, surveillancetechnologie, vormgeving en oprukkende
commercialisering maken dat niet iedereen zich meer welkom voelt in de
kloppende stadsharten van de nieuwe wereld. Is de publieke ruimte er straks
alleen nog voor mensen die geld hebben en ontstaat er daarmee een 'negen tot
vijf-machine', een quasi-openbare ruimte? Kortom, hoe openbaar is de
openbare ruimte eigenlijk nog?

In Newham, een grauwe buitenwijk van Londen, worden alle burgers die zich in
de openbare ruimte van het centrum begeven, in de gaten gehouden met een
systeem dat toevallige voorbijgangers kan screenen en vergelijken met
portretten van criminelen in een databank. Niet voor niets kreeg Newham van
Privacy International de jaarlijkse "Big Brother Award", een prijs voor
bedrijven of autoriteiten die de privacy van de burger verregaand schenden.
Simon Davies, voorzitter van Privacy International, vergelijkt de situatie
met het dreigende oog van een God die alles ziet. 

Ook de commercie krijgt meer en meer vrij spel om zich te bemoeien met hoe
de openbare ruimte er uit ziet en voor wie ze toegankelijk is. In Amsterdam
is op bepaalde plekken het stadsmeubilair zo wordt ontworpen dat daklozen,
zwervers maar ook gewone burgers tot een bepaald gedrag worden gedwongen.
Wie niet koopt en consumeert, is niet meer welkom. Hoofdcommissaris Jelle
Kuiper vindt het dan ook niet meer dan normaal dat de stad wordt gezuiverd
van al wat de winkelende burger zou weerhouden om naar het centrum te komen.

De filosoof René Boomkens waarschuwt voor een tekort aan risico's en voor de
tendens de openbare ruimte dusdanig te steriliseren dat het wel eens de
doodsteek zou kunnen betekenen voor de leefbaarheid en dynamiek van een
stedelijk centrum. De stad als negen tot vijf-machine waar alles op
rolletjes loopt, ziet Boomkens als voorbeeld van een minder plezierige
toekomst. Maar wie alvast aan die toekomst wil ruiken kan naar de
kilometerslange tunnels die onder downtown Houston in Texas liggen: een
openbare ruimte voor een select publiek. Onaangepaste burgers of niet
kapitaalkrachtigen worden keurig weggefilterd en de Amsterdamse
hoofdcommissaris zou er zich ongetwijfeld op zijn gemak voelen.

samenstelling : Jos van den Bergh 
productie: Odette Toeset
eindredactie: George Brugmans en Frank Wiering

DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld, zondag 25 april 1999, NL 3, circa
23.25 uur 

*******************************
De redactie van DNW bestaat uit Fleur Amesz, Jos Van den Bergh, William de
Bruijn, Hans van Dijk, Bregtje van der Haak, Marije Meerman, Alexander Oey,
Hans Otten, Olaf Oudheusden, Rob Schröder, Ineke Schwartz, Gijs Meijer
Swantee, Caroline van der Veeken en Femke Wolting. De bureauredactie is in
handen van Frithjof Kalf, productie-assistente is Stella Bierenbroodspot.
Odette Toeset is verantwoordelijk voor productie en de eindredactie is in
handen van George Brugmans en Frank Wiering.

*******************************
reacties kunt u sturen naar: dnw@vpro.nl

aan- of afmeldingen voor deze elektronische nieuwsbrief: dnw-nieuws@vpro.nl
(met respectievelijk SUBSCRIBE/UNSUBSCRIBE in de onderwerp/subject regel)

*******************************
--
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet toegestaan zonder
* toestemming. <nettime-nl> is een gesloten en gemodereerde mailinglist
* over net-kritiek. Meer info: list@dds.nl met 'info nettime-nl' in de
* tekst v/d email. Archief: http://www.factory.org/nettime-nl. Contact:
* nettime-nl-owner@dds.nl. Int. editie: http://www.desk.nl/~nettime.