nettime-nl: DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld, Nieuwsbrief No. 10

[Frithjof Kalf <frikal@vpro.nl>]

Dit is aflevering tien van de elektronische nieuwsbrief van de redactie
van "DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld", een televisieprogramma
van de VPRO.

Meer informatie over DNW is te vinden op: http://www.vpro.nl/dnw

****************************

DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld

aflevering 8, zondag 7 februari 1999, NL 3, circa 23.15 uur

LEVEN & WERKEN: DE MAX
In de achtste aflevering blijft DNW dicht bij huis en wel op het
KNSM-eiland, een woonwijk in het Oostelijk Havengebied te Amsterdam.
Hier is een nieuwe mini-samenleving gebouwd, bruisend en ondernemend.
Maar in de duurdere appartementen lijkt zich een nieuwe klasse te
verschuilen, nauwelijks zichtbaar voor de medebewoners: mensen tussen de
dertig en vijftig met een topbaan en een hoog inkomen. Zij leven om te
werken, en werken om te verdienen. Zij willen zo het maximum halen uit
de nieuwe wereld. DNW volgt een aantal van hen van nabij en kijkt hoe
deze nieuwe wereld zich in de praktijk van hun alledaagse leven
manifesteert.

Door de buitenwereld wordt het eiland als 'yuppen-eiland' bestempeld,
maar de door DNW geportretteerde bewoners vinden die term te
oppervlakkig en streven er juist naar het maximale uit hun leven te
halen. Werk heeft daarbij de hoogste prioriteit. Voor sociale contacten
hebben de eilandbewoners weinig tijd en er is nauwelijks onderling
contact. De eisen die aan de moderne werknemer gesteld worden zijn hoog
en wezenlijk anders dan vroeger: flexibiliteit, creativiteit en
mobiliteit hebben de plaats ingenomen van loyaliteit, duurzaamheid en
trouw. Men wisselt vaak van baan op zoek naar nieuwe uitdagingen. Het
werk biedt, naast een aanzienlijk salaris, mogelijkheden voor
persoonlijke ontplooiing en er wordt veel gereisd, want de hele wereld
is tot werkterrein geworden. Opvallend is dat de nieuwe waarden uit de
werksfeer ook doordringen in de privé-sfeer en daar hun uitwerking
hebben. Het krijgen van kinderen wordt uitgesteld en relaties met een
partner duren zolang ze maximale voldoening schenken of blijven zelfs
helemaal uit in verband met andere prioriteiten. Deze rationele,
calculerende burgers, mannen en vrouwen, hebben meer mogelijkheden dan
ooit en zijn in staat keuzes te maken op het gebied van werk, kinderen
en relaties. De moderne levens die van deze keuzes het gevolg zijn
worden in de film geportretteerd. 

achtergrond van het KNSM-eiland:
Tot eind jaren zeventig werd het eiland geëxploiteerd door de Koninklijk
Nederlandse Stoomboot Maatschappij. De aanleg van het Westelijk
Havengebied betekende het economische einde van het Oostelijk
Havengebied en daarmee ook van de KNSM, die in 1979 haar poorten sloot.
Op het eiland brak een tien jaar durende periode van leegstand, afbraak
en verval aan. De gemeente Amsterdam ontwikkelde plannen voor een nieuwe
woonbestemming van het havengebied, waar intussen bootbewoners,
kunstenaars en krakers zich ontfermden over de verlaten kades en
havengebouwen. 
In de tijd van plannenmakerij vond er in de Amsterdamse politiek een
ware cultuuromslag plaats. Het sociaal geëngageerde 'bouwen voor de
buurt' maakte plaats voor het neoliberale 'bouwen voor de markt'. Door
het stimuleren van de bouw van koopwoningen en luxe huurwoningen hoopten
de gemeentelijke beleidsmakers de uittocht van de hogere inkomensgroepen
uit de stad te keren. De nieuwe, voor de markt gebouwde woonwijk op het
KNSM-eiland biedt nu onderdak aan een grote groep jonge
kapitaalkrachtigen. Zij hebben architectonisch hoogwaardige woongebouwen
betrokken met veelbelovende namen als Emerald Empire, Piraeus, Sky-Dome
en de Watervilla's.

DNW volgde het leven van alledag van een aantal alleenstaanden en
tweeverdieners op het eiland: een accountants-echtpaar, een
(vrouwelijke) directeur van een grafisch bedrijf, de Nederlandse
directeur van een Noors bedrijf in de Verenigde Staten en zijn vrouw,
een hoge ambtenaar, en tenslotte een creative manager, die in het kader
van haar werk de hele wereld afreist. Voor sommigen wellicht een
herkenbaar scenario, voor anderen een verbazingwekkend bestaan. In ieder
geval een tijdsbeeld dat laat zien hoe abstracte tendensen als
flexibilisering, individualisering, rationalisering en globalisering
onmiskenbare uitwerking hebben op ons alledaagse bestaan.

samenstelling: Bregtje van der Haak
research: Fleur Amesz
productie: Odette Toeset
eindredactie: George Brugmans en Frank Wiering

DNW - rooksignalen uit de nieuwe wereld, zondag 7 februari 1999, NL 3,
circa 23.15 uur 

****************************

De redactie van DNW bestaat uit Fleur Amesz, Jos Van den Bergh, William
de Bruijn, Hans van Dijk, Bregtje van der Haak, Marije Meerman,
Alexander Oey, Hans Otten, Olaf Oudheusden, Rob Schröder, Ineke
Schwartz, Gijs Meijer Swantee, Caroline van der Veeken en Femke Wolting.
De bureauredactie is in handen van Frithjof Kalf, productie-assistente
is Stella Bierenbroodspot. Odette Toeset is verantwoordelijk voor
productie en de eindredactie is in handen van George Brugmans en Frank
Wiering

*******************************

reacties kunt u sturen naar: dnw@vpro.nl

aan- of afmeldingen voor deze elektronische nieuwsbrief:
dnw-nieuws@vpro.nl (met respectievelijk SUBSCRIBE/UNSUBSCRIBE in de
onderwerp/subject regel)

Meer informatie over de uitzendingen van DNW kunt u natuurlijk altijd
vinden op onze website: http://www.vpro.nl/dnw

*******************************
--
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet toegestaan zonder
* toestemming. <nettime-nl> is een gesloten en gemodereerde mailinglist
* over net-kritiek. Meer info: list@dds.nl met 'info nettime-nl' in de
* tekst v/d email. Archief: http://www.factory.org/nettime-nl. Contact:
* nettime-nl-owner@dds.nl. Int. editie: http://www.desk.nl/~nettime.