[Nettime-nl] Propagandasite economischezaken.nl

[Florian Cramer <flrncrmr@gmail.com>]

Ben ik de enige die verbaasd is over de website economischezaken.nl, een
project van Bas Haring dat oa door het Mondriaan Fonds, Triodos Bank en
Universiteit Leiden is gesubsidieerd?

De website beweert populaire educatie over economische basiskennis, maar is
feitelijk propaganda voor een economische wereldzicht, namelijk het
economisch liberalisme. Er ontbreekt elke vorm van kritische reflectie of
informatie dat sommige van de bewering controversieel of tenminste van
andere politieke en economische stromingen anders gezien worden.

Bij voorbeeld staat er onder de kop "EIGEN DOM?" het klassieke
liberalistische argument tegen de commons, in de manier van een
basisschool-les:

"De zee heeft ook geen eigenaar. Die is van iedereen. Maar in het geval van
de zee is dat helemaal niet handig en efficiënt: de zee wordt leeggevist.
Een visser heeft er geen enkel belang bij nog wat vis over te laten. Het
overlaten van vis is weliswaar goed voor de visstand van het jaar erop: van
vissen komen nieuwe vissen. Maar die nieuwe vissen kunnen, volgend jaar,
door iedere visser gevangen worden, en niet slechts door de visser die wat
zwemmen liet. En dus vissen vissers de zeeën leeg."


Dit is feitelijk een parafrase van Garret Hardin's "Tragedy of the Commons"
maar zonder dat een bron wordt opgegeven, en zonder duidelijk te maken dat
deze theorie met name onder linkse economen uit de school van Keynes hoogst
omstreden is - en dat Hardin's model/kritiek bijgesteld werd door de
econoom en Nobel-laureaat Elinor Ostrom.

Met de volgende bewering zullen omgekeerd rechtsliberale en
libertaristische economen uit de school van Hayek (en Bitcoin) helemaal
niet akkord gaan:

Er is een groot verschil tussen sparen via goud en sparen via een
spaarrekening. Een gouden ketting ligt passief te wachten tot-ie wordt
verkocht, maar spaargeld wordt tijdens het wachten uitgeleend en gebruikt.
Door anderen.

Door te sparen maak je feitelijk dingen mogelijk. Zo kan het geïnvesteerd
worden in een vernieuwend idee van een technologiebedrijf, een
energiezuinige aanpassing van een fabriek, of een nieuwe fietsbrug.
Gespaard vermogen is dan niet een passieve gouden ketting, maar is te
beschouwen als een stukje van zo'n bedrijf, fabriek of brug.

Ik vind het op zich niet erg dat Mondriaan een project subsidieert dat een
duidelijke ideologische kant op gaat. (Dat deden projecten van andere
gesubsidieerde kunstinstellingen zoals Casco en Witte de With in hun manier
ook.) Maar het is wel raar dat een filosoof ipv kritische argumentatie of
dialoog platte dogma's als algemene, onomstreden economische wijsheid
formuleert, de bronnen ervan niet zichtbaar maakt en het publiek niet
informeert dat economie onderwerp van debat en tegenstrijdige meningen is,
niet van wiskundige waarheden in pedagogische dossiers.

Florian
______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).