Tjebbe van Tijen via Chello on Wed, 2 Sep 2009 14:37:25 +0200 (CEST)


[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]

[Nettime-nl] Openbaar vervoer en privacy: hoe een tram of buskaartje tot een ethische kwestie kan worden


Ik heb een lang betoog met historische achtergronden geschreven naar aanleiding van de onontkomenlijke OVchipkaart invoering in Nederland. Het is geillustreerd met 6 beeldtableaus en bijschriften in het Engels. De hoofdtekst is in het Nederlands.

Het is te lezen en open voor commentaar op mijn web blog De Hinkende Bode/The Limping Messenger

Openbaar vervoer en privacy: hoe een tram of buskaartje tot een ethische kwestie kan worden http://limpingmessenger.wordpress.com/2009/09/01/privacybeleid-een- ethische-en-historische-en-niet-een-juridische-kwestie/

Hieronder drie fragmenten uit deze tekst. Het orgineel op mijn blog heeft annotaties, links en illustraties.

Openbaar vervoer en privacy: hoe een tram of buskaartje tot een ethische kwestie kan worden / Public transport & privacy: how a tram or bus ticket can become an ethical question
September 1, 2009 by Tjebbe van Tijen | Edit
Dit verhaaltje begint met zoiets simpels en normaals voor een stadsbewoner als een tram- of buskaartje. Ooit kocht je dat bij een klein tempeltje dat op strategische plekken in de stad neergezet was, een kiosk (in oorsprong een Turks woord voor paleis) of je sprong gewoon zonder kaartje op de tram waar altijd een tramconducteur aanwezig was met een tas vol kaartjes op de buik en een grapje in de mond. Een korte verkennende blik naar buiten van de conducteur, een ruk aan het touw en tringggg daar gaat ie weer.

(...)

Nu is er dan voor Nederland de nationale OV-chipkaart gebaseerd op een systeem dat nu zo’n vier decennia terug ontwikkeld werd voor het automatiseren van veehouderij in de Verenigde Staten, door Texas Instruments. Wat ooit in het hoorn van een koeienpoot ingebracht glazenbuisje was, met een spoeltje en een chip met een unieke code, wordt nu ingezet voor het reisvee in het openbaar vervoer. Met die chip in dat buisje, kon middels afgegeven radiosignalen en een radiosignalen ontvangend poortje, vastgesteld worden welke koe, wanneer ,een bepaald stal-traject doorlopen had. Een transponder is een mini-radiootje dat als het in de buurt van een energie uitstralend zender/ontvanger poortje gebracht wordt gedurende een kort moment genoeg energie heeft om zijn ingebakken unieke code uit te zenden. Die code wordt dan door het poortje ontvangen, opgeslagen en doorgestuurd. Met zulke gegevens kunnen toegesneden processen aangestuurd worden. Bij het openbaar vervoer gaat het dan niet om vee, voederen, melken en afslachten, maar om het adminstreren van reizigersbewegingen en het bij- en afboeken van betalingen. De kaarten die nu te koop aangeboden worden zijn er in verschillende vormen van persoonsgebonden kaarten tot anonieme kaarten. Bij de eerste worden al de reisbewegingen en betalingsactiviteiten gekoppeld aan een gevensbestand van een specifiek persoon, bij het anonieme kaartmodel vindt die koppeling tussen persoon en reisgedrag niet plaats. Dat de strippenkaart onhandig was valt niet te ontkennen, maar pas bij de introductie van een nieuw medium of systeem worden mogelijke positieve kanten van het voorgaande zichtbaar.

(...)

Met iedere nieuwe registratie en controlemaatregel en de de macht en het geweld die daarmee potentieel uitgeoefend kan worden, wordt de staat sterker en de vrijwillig aanvaarde samenleving zwakker. Dit laatste is iets dat door een ethisch en historisch gegronde toetsingsmethode onderkend kan worden. Juristerij is te gebonden aan bestaande regelgeving om als beheersingsinstrument in zo’n debat gebruikt te kunnen worden. Inzicht in welke nadelen aan voorgestelde nieuwe controlesystemen kunnen kleven, zijn minder in wetboeken te vinden dan in geschiedschrijving en begrip voor ethiek.

Tjebbe van Tijen


Imaginary Museum Projects
Dramatizing Historical Information
http://imaginarymuseum.org
web-blog: The Limping Messenger
http://limpingmessenger.wordpress.com/




______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).