| Coralie Vogelaar on Sat, 25 Jul 2009 11:07:22 +0200 (CEST) |
[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]
| [Nettime-nl] Terugblik: Dearest Tinkebell, vieze trut, ik mail je even om te zeggen dat ik je haat! |
donderdag 23 juli 2009Het is warm in het Pop Up Café, en de temperatuur lijkt nog iets te stijgen wanneer beeldend kunstenaar Coralie Vogelaar voorbeelden begint te laten zien van de haatmail die jarenlang werd verzameld door collega-kunstenaar TINKEBELL. Ze vertelt ondertussen hoe zij zocht op internet naar de persoonlijke informatie van de afzenders. Onder meer op zoek naar een antwoord op de vraag: wie zijn toch de mensen die dit sturen? speurt ze maandenlang het web af.
Van veel van de haatmailers bleek tot hun beider verrassing schrikbarend veel informatie te vinden. Zo’n duizend haatmails met daarbij de ongecensureerde informatie die Coralie vond, werden uiteindelijk in boekvorm uitgegeven onder de naam DEAREST TINKEBELL.
De in het boek verzamelde foto's, blogs, dagboeken, facebook-post, zijn niet afkomstig van engerds. Nee, juist van ogenschijnlijk doodnormale mensen; gezellige huisvrouwen, schattige of enigszins opgeschoten pubers en vriendelijke dierenliefhebbers. De combinatie met de haatmailtjes –vooral uitblinkend in grof taalgebruik, niet in creativiteit- maken het project een fascinerend geheel: vaak bizar en treurig, bij tijd en wijlen humoristisch, maar soms ook vrij walgelijk.
Coralie vertelt dat zij en Tinkebell met dit project bewust een (juridische) grens over zijn gegaan: "Het publiceren van deze informatie mag niet, maar soms moet je als kunstenaars een grens over gaan om een statement te maken."
Ze willen met het boek laten zien wie de haatmailstuurders wel niet zijn, die (semi)-publieke figuren zoals Tinkebell (maar je hoeft niet lang na te denken voor meer voorbeelden) via een e-mailtje beledigen, bedreigen en beschimpen. Vaak anoniem, dus zonder dat zij verantwoording hoeven af te leggen voor wat ze schrijven. Tot het uitkomen van dit boek dan natuurlijk.
"Op deze manier laten we zien wie [een deel van de] haatmailers zijn en vergroten we het fenomeen uit op een manier die hopelijk aan het denken zet. Bovendien laten we zien dat heel veel mensen heel makkelijk traceerbaar zijn en dat mensen veel informatie op internet zetten zonder goed na te denken over wat de gevolgen zouden kunnen zijn".
Het project levert veel vragen op en door de vele kanten die aan het verhaal zitten ook allerlei verschillende meningen. Als snel ontstaat er een levendige discussie in de zaal.
Na de pauze reageert Jan-Willem van Prooijen, sociaal psycholoog en onderzoeker aan de Vrije Universiteit, op het project. Hij gaat onder meer in op de vraag of haatmailers misschien wel een apart soort mensen zijn die zich op bepaalde aspecten onderscheiden van anderen?
"Er is geen eenduidig antwoord te geven op die vraag. We weten wel uit onderzoek dat er factoren zijn die er voor zorgen dat mensen eerder haatreacties uiten. Een aantal van die factoren zie je terug in dit project: als mensen zich anoniem wanen wordt de drempel lager om vanuit een bepaalde woede te reageren. Dat het vooral pubers zijn verbaast me ook niet. Pubers denken over het algemeen meer zwart-wit en hebben een lagere impulscontrole. Ze schrijven sneller een heftig mailtje en drukken waarschijnlijk voordat ze er goed over hebben nagedacht, al op “send”. Bovendien is het zo dat mensen die zich sterk moreel verbonden voelen met iets -in dit geval dus katten- veel eerder geneigd zijn hun agressie en woede op een heftige manier te uiten".
De vraag of die blijft interesseren is of er een soort profiel te maken is van het soort mensen dat haatmails schrijft. Die vraag is volgens hem moeilijk te beantwoorden.
"Dat is nog nooit echt onderzocht. Wat wel blijkt is dat er bepaalde omstandigheden, of situationele factoren gerelateerd zijn aan dit soort gedrag. Er blijkt bijvoorbeeld dat sociale isolatie, maar ook narcisme een voorspeller is voor agressie."
Narcistische mensen -mensen die onder meer vaak een positiever beeld van zichzelf hebben dan hun omgeving van ze heeft- voelen zich volgens Jan-Willem eerder geroepen anderen aan te spreken of tot de orde te roepen. Ook blijkt volgens hem dat deze mensen eerder geneigd tot agressief gedrag. Daarnaast is het zo dat deze mensen meer informatie van zichzelf op internet plaatsen. Je zou kunnen zeggen dat die mensen een soort exhibitionistische neiging lijken te hebben. Dit past bij wat Coralie ontdekte en publiceerde in het boek: na even zoeken vond ze ontzettend veel persoonlijke informatie van de haatmailers.
Hoewel DEAREST TINKEBELL. bovenal een artistiek project is waarmee Coralie en Tinkebell een maatschappelijk statement maken, ziet Jan- Willem mede hierdoor een duidelijke wetenschappelijke relevantie: “Ondanks dat ze iets gedaan hebben wat niet mag, vind ik het toch wel een geweldig project. De collectie haatmails van het boek zou zeker een bron van onderzoek kunnen zijn, maar in de wetenschap gelden strengere regels, bijvoorbeeld ten aanzien van anonimiteit. Maar ik zou het erg interessant vinden een onderzoek uit te voeren naar dit fenomeen”.
En wat gaan we nog van Coralie horen?“Misschien een boek over haatmails aan Geert Wilders. Dat zou ik best leuk vinden. Of een gesprek met een paar mensen uit het boek. Ik zou wel willen horen wat zij eigenlijk er van vinden.”
Wij ook.Voor geinteresseerden wat achtergrondliteratuur (met dank aan Jan- Willem van Prooijen):
Baumeister, R. F. (1997). Evil: Inside human violence and cruelty. New York: Henry Holt. (boek)
Buffardi, L. E., & Campbell, W. K. (2008). Narcissism and social networking web sites. Personality and Social Psychology Bulletin, 34, 1303-1314.
Bushman, B. J., & Baumeister, R. J. (1998). Threatened egotism, narcissism, self-esteem, and direct and displaced aggression: Does self-love or self-hate lead to violence? Journal of Personality and Social Psychology, 75, 219-229. (artikel te vinden via e-journals)
Frankenberger, K. D. (2000). Adolescent egocentrism: A comparison among adolescents and adults. Journal of Adolescence, 23, 343-354. (artikel te vinden via Google)
Twenge, J. M., Baumeister, R. F., Tice, D. M., & Stucke, T. S. (2001). If you can’t join them, beat them: Effects of social exclusion on aggressive behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 81, 1058-1069. (artikel te vinden via e-journals)
______________________________________________________ * Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet * toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een * open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek. * Meer info, archief & anderstalige edities: * http://www.nettime.org/. * Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).