Re: [Nettime-nl] [Nieuwsbriefspreeksteen] en de krakers

[richard de boer <risjaar@tiscali.nl>]

Op 28-mei-2008, om 18:08 heeft Nieuwsbrief van en over de Spreeksteen  
in het Oosterpark in Amsterdam het volgende geschreven:

> 4. Cohen wel boos op krakers als ze ruiten in gooien...
>
> Maar hij legt ze geen strobreed in de weg als ze aan politieke  
> intimidatie, bedreiging en het verstoren van vergaderingen,  
> openbare bijeenkomsten en debatten doen.

Is er ergens een chronologie te vinden van deze opsomming?

En: waren de afzenders in alle gevallen de "krakers"? Of verwarren we  
de kraakbeweging met een amalgaam aan buitenparlementair linkse  
actiegroepen en individuen? Toegegeven, er zit veel overlap tussen  
krakers en linkse activisten, maar het dekt de lading niet volledig.

> Ingegooide ruiten zijn een symptoom en niet het probleem zelf. Ook  
> het kraken is een symptoom. Kenmerkend voor deze groep is de  
> verdwaasde en onbelemmerde intolerantie, de democratie  
> ondermijnende activiteiten, allerlei geweld om het eigen gelijk te  
> halen en de absolute weigering om democratische wegen te bewandelen  
> voor de doelen die deze groep zichzelf stelt. De enige keren dat  
> deze lieden juichen over democratie en rechtsgang, is als ze gelijk  
> krijgen. Bij 'geen gelijk', nemen ze toch gelijk, breekt de hel los  
> en gaat er van alles aan diggelen, waarvan een ruit zoals eerder  
> opgemerkt nog wel het minste is.

Interessant om dit op Nettime-nl aan te kaarten, waar je ervan uit  
kunt gaan dat vrijwel iedere abonnee inclusief ondergetekende de  
waarde inziet van vrije meningsuiting en kennisuitwisseling; en van  
autonome culturele ruimtes en de bijdrage van de kraakbeweging  
hieraan; maar waar de militante kantjes van de kraakbeweging nagenoeg  
buiten beschouwing blijven, terwijl die er overigens altijd al  
onafscheidelijk onderdeel van zijn geweest (bijv. PVK in de jaren  
tachtig).

Maar in hoeverre hebben we 't over dezelfde "groep"? De auteur van de  
Spreeksteen lijkt ervan uit te gaan dat het om dezelfde groep gaat,  
dat we al het geweld kunnen terugleiden tot het symptoom kraken. Maar  
kunnen we wel spreken van één kraakbeweging? En in hoeverre is geweld  
en intimidatie ingeburgerd in het repertoire van de genetwerkte  
bakfietsfolklore? Is het opgeklopte mediasensatie? Ik heb er geen  
idee van of de stenen door de ruit van burgemeesterswoning,  
stadsdeelkantoor, stadhuis en woningbouwcorporatie onder de krakers  
van het Citex-blok tot discussie leidden, of dat hierover al of niet  
stilzwijgende consensus bestaat. Of er in hun ogen naast woningnood  
en leegstand nog een ander probleem speelt: personen met losse  
handjes die lijden aan een zwart-wit Goed-Kwaad wereldbeeld en een  
heroïsch zelfbeeld. De immer aanwezige krakerswoordvoerder  
rechtvaardigt dit soort acties onder verwijzing naar het noodbevel  
van Cohen die "duidelijk een fout heeft gemaakt". Deze krakers zijn  
in een bepaalde kinderlijke levensfase blijven hangen. Je hoort na  
elke ontruiming de bewering dat politie gefabriceerde verhalen over  
wapenvondsten de media inslingert om de kraakbeweging in een kwaad  
daglicht te stellen – en in het verlengde daarvan het draagvlak voor  
een algeheel kraakverbod te verbreden. De conclusie is ALTIJD dat de  
tegenpartij de schuld draagt.

De Antifa-demo bij de Spreeksteen [ http://www.youtube.com/watch? 
v=nHig-lfnAZ4 ] deed me denken aan de ideeën van Herbert Marcuse die  
hier ogenschijnlijk in daden werden omgezet. Hij schreef in  
Repressive Tolerance (1965): "Liberating tolerance, then, would mean  
intolerance against movements from the Right and toleration of  
movements from the Left.  (....) The whole post-fascist period is one  
of clear and present danger. Consequently, true pacification requires  
the withdrawal of tolerance before the deed, at the stage of  
communication in word, print, and picture. Such extreme suspension of  
the right of free speech and free assembly is indeed justified only  
if the whole of society is in extreme danger. I maintain that our  
society is in such an emergency situation, and that it has become the  
normal state of affairs."

We zitten dus, meent Marcuse, in een permanente noodtoestand die ons  
dwingt tot eenzijdige tolerantie. Marcuse erkent dat democratie  
weliswaar de best te verkiezen staatsvorm is, maar dat Rechts de  
democratie per definitie in gevaar brengt en je over moet gaan tot  
het inperken van vrijheid van meningsuiting om de vrijheid van  
meningsuiting te beschermen. Een dergelijk denkmodel komt er op neer  
dat een rechtse totale overname altijd dreigt, dat de rechts- 
conservatieve hoek vóór het tot daden komt de mond gesnoerd moet  
worden ("ik plak jouw mond af omdat het beter voor jou en ons  
allemaal is om je bek te houden").

Het lijkt erop dat tenminste een deel van de krakers of het  
actiewezen daarvan overtuigd is en intimidatie en geweld  
gerechtvaardigd acht. Noem het overtuiging, brainwashing of  
gerechtvaardigd. Het lijkt net zo eenzijdig tolerant als Geert  
Wilders' opportunistische definitie van de vrijheid van meningsuiting.

Kraken in z'n algemeenheid kan niet als ondermijning van de  
democratie worden gekenschetst. Woningnood is en blijft voorlopig een  
sociaal probleem in Amsterdam en andere steden. Anti-kraak is  
overigens ook een aantrekkelijke optie voor veel jongeren, een veel  
meer getolereerde maar niettemin geperverteerde vorm van tijdelijk  
wonen waarbij kraakwachtbureau's verdienen aan management van  
leegstaande panden zonder het probleem van woningnood en leegstand  
structureel op te lossen. En dan is er nog het belang van  
vrijplaatsen natuurlijk. Maar dat terzijde allemaal.

Het is een netelig terrein omdat kritiek hoofdzakelijk van niet- 
krakers komt en we vrijwel niets weten over de mate van consensus  
binnen krakerskringen of het actiewezen. De sociale druk is wellicht  
te groot om geweld en intimidatie vanuit de eigen gelederen te  
veroordelen. Of wellicht is dit juist nog het enige echte collectieve  
purificatieritueel waarmee de groep de boze geesten van het  
Poldercompromis, de Onverschilligheid en de Neoliberale Status Quo  
afweert? Ja, dit is levende folklore; betekenisvol, soms gewelddadig  
en met uitsterven bedreigd.

Dag dag,
Richard.

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).