[Nettime-nl] Kwaliteit en veiligheid: twee zijdes van dezelfde medaille

["Leon Kuunders" <leon@kuunders.info>]

Ziekenhuizen besteden te weinig aandacht aan de veiligheid 
van patiënten en medewerkers. De cultuur is gesloten, van 
fouten en incidenten wordt niets geleerd en een behoorlijke 
registratie ontbreekt. Dit staat in het rapport "Hier werk 
je veilig, of je werkt hier niet" dat is aangeboden aan 
minister Hoogervorst.

"Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt maar het kunnen 
er veel minder zijn" zei auteur Rein Willems (Shell) bij de 
presentatie. Ook volgens Minister Hoogervorst is de 
veiligheidscultuur in ziekenhuizen niet best. "De 
incidentenregistratie kan beter, er heerst een gesloten 
bedrijfscultuur, er is onvoldoende sturing op veiligheid. De 
heer Willems geeft als advies dat de ziekenhuizen per 2008 
met een gecertificeerd Veiligheids-Management-Systeem 
werken. Veiligheidsmanagement slaagt pas als alle 
professionals in het ziekenhuis vanuit eenzelfde perspectief 
en doel werken." De roep om zo'n Systeem werd door hem van 
harte onderschreven.

In het rapport wordt verder over dit Systeem gezegd: "De 
kern van het VMS is het inventariseren van risico's en het 
vastleggen van maatregelen om de risico's te beheersen." De 
basis van het VMS wordt gevormd door de "norm voor 
kwaliteitsmanagementsystemen in de zorg" van het NIAZ.

Een Veiligheids Management Systeem ... dat klinkt als een 
managementsysteem voor (informatie)beveiliging, ofwel een 
ISMS, een Information Security Management System. In het 
vakgebied informatiebeveiliging wordt sinds jaar en dag met 
dergelijke Systemen gewerkt. Deze Systemen bewaken de 
kwaliteit van het product, de kwaliteit van dienstverlening.

Kwaliteit en veiligheid zijn dus twee zijdes van dezelfde 
medaille. De discussie rondom veiligheid in de zorg is een 
discussie rondom kwaliteit van dienstverlening. Die 
dienstverlening berust voor een steeds groter deel op de 
beschikbaarheid en betrouwbaarheid van informatie. 
Informatie is een steeds belangrijkere grondstof voor 
operationele processen, ook in de zorg.

Op de Sneller Beter conferentie afgelopen week werd druk 
gediscussieerd over voornoemd rapport. Willems omschreef het 
als een "goal in open doel" en benadrukte nogmaals dat om 
een veilig ziekenhuis te krijgen eerst de mentaliteit in de 
zorg moet verbeteren. Het systeem moet op de schop, een 
cultuuromslag is hard nodig.

Met de kennis en ervaring uit het vakgebied Informatie- 
beveiliging weten we dat die cultuuromslag eigenlijk maar op 
één manier bereikt wordt. Er zal eerst het nodige fout 
moeten gaan. Want alleen door een crisis verandert de 
mentaliteit van mensen en daarmee de cultuur in de 
organisatie.

Dat de implementatie van het VMS in de gezondheidszorg de 
komende jaren dus (extra) slachtoffers gaat vergen is 
jammer, maar onontkoombaar.

Leon Kuunders

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).