[Nettime-nl] 10 Jaar Luther Blissett/Wu Ming

[keesstad@xs4all.nl]

Flarden van het interview over de 10e verjaardag van Wu Ming/
Luther Blissett, dat op 24 augustus 2004 verscheen in de
Italiaanse krant La Repubblica. De auteur is Ernesto Assante.
(dit stuk staat met hyperlinks te lezen op
http://www.globalinfo.nl/article/articleview/423/1/1/). Luther
Blissett was, trouwens, een befaamd 'multiple name' project in
Italië dat in het hele land voor actie en verwarring zorgde.
Enkele hoofdrolspelers hebben de activiteiten voortgezet in het
collectief Wu Ming.

Het interview is afkomstig uit Wu Ming's Giap Digest no 26

(...)Vraag: Tien jaar zijn verstreken sinds Luther Blissett
debuteerde. Wat waren de belangrijkste momenten van dat project.
En wat is er van overgebleven?
(Antwoord): Wat er overgebleven is, is de ervaring die honderden
mensen hebben opgedaan met culturele guerrillastrijd. Die mensen
hebben gedurende en na dat project deelgenomen aan het opstarten
van internet-radiozenders (zoals Radio Luther Blisset in Madrid),
gemeenschaps-televisie, Media-stoottroepen
(guerrigliamarketing.it), groepen kunstsaboteurs
(0100101110101101.org), ontwerplaboratoria qwerg.com, theater en
performance-groepen (Zimmer Frei) of evenementen als de Illegale
Kunst Show. Om nog maar te zwijgen over Blissett's invloed op het
meest creatieve gedeelte van de Witte Overals, die ophield te
bestaan een paar weken voor (de anti-G8 rellen in) Genua. Iets
anders dat overgebleven is, zijn de goede resultaten van onze
tegen-informatie campagnes. De staat heeft net Marco Dimitri
geherontvoerd voor 400 dagen van onrechtvaardige gevangenneming.
Hij was onschuldig. Wij hadden dat gezegd en tegen-onderzoek
gedaan, al in 1996.

V: De multiple name had voor- en nadelen. Welke?
A: Het probleem met zo'n multi-gebruiksnaam was de noodzaak om er
voortdurend bovenop te zitten. De gemeenschap zorgde er goed voor
dat niemand Blissett kon copyrighten, zodat diens producten en
acties in het publieke domein konden blijven. We moeten
voortdurend klaarzitten om in te grijpen op het moment dat
gebruikt werd om fascistische, racistische of sexistische inhoud
te ondertekenen. Dankzij deze supervisie, behield het project
genoeg consistentie. Het goede eraan was de stemming die er
tussen ons heerste. We ervoeren genegenheid tussen mensen die
elkaar nooit ontmoet hadden. En de grote effectiviteit van de
naam als versterker: het alias Luther Blissett stond garant voor
zichtbaarheid van elke tekst of actie, die vervolgens weer nieuwe
anekdotes toevoegde aan de reputatie van de denkbeeldige
volksheld.

V: Zou je kunnen zeggen dat Luther Blissett een bewust
gemystificeerd en experimenteel ding was, zelfs voor jullie zelf,
terwijl Wu Ming meer lijkt op het concept van een "groep" zoals
gebruikelijk in de populaire muziek?
A: Ja, dat zou kunnen, maar we blijven experimenteren met het
concept, we rekken de regels en gaan verder dan onszelf. Er zijn
verschillende gemeenschappelijke projecten rond Wu Ming en Giap,
ons e-zine. Experimenten met online collectief schrijven hebben
andere collectieven doen ontstaan, zoals Kai Zen
(www.kaizenlab.it) en Emerson Krott. Vervolgens zijn er de
iQuindici (deVijftien), een comité van "zelfgeorganiseerde
lezers" die, in minder dan twee jaar, honderden ongepubliceerde
romans en korte verhalen hebben onderzocht en onze uitgever
Einaudi overtuigd hebben om Girolamo de Michele's roman Tre
uomini paradossali (Drie Paradoxale Mannen) uit te geven. Dan
zijn er ook nog de samenwerkingsprojecten die voortdurend de
grenzen van Wu Ming veranderen. We schreven mee aan Asce di
guerra (Oorglogsbijlen) samen met Vitaliano Ravagli. We schreven
mee aan het script van de film Lavorare con Lentezza (Werk
Langzaam) samen met regisseur Guido Chiesa. We werkten samen met
de rockband Yo Yo Mundi (www.yoyomundi.it) aan hun album 54, dat
gebaseerd is op ons boek. Dat is allemaal zeer wel in
overeenstemming met het idee van een open gemeenschap dat aan de
basis stond van het Luther Blissett Project. Meer in het algemeen
is Wu Ming bezield door een strategie gericht op het van onderop
hervormen van de cultuurindustrie.

V:Jullie zijn tegelijkertijd naamloos en beroemd. "onbekend" en
toch succesvol. Vinden jullie dat leuk?
A: Een van onze leuzen is: 'Transparant voor de lezers, troebel
voor de media'. Enkele dagen geleden deden we de 200e publieke
presentatie, hoewel we geïnspireerd door (de Mexicaanse
schrijver) Paco Ignacio Taibo II dat liever "bijeenkomsten van de
democratische republiek van lezers" noemen. We reizen heel Italië
door, maar we komen niet op tv en we poseren niet voor
fotografen. Jaren geleden dook er een foto op in de pers, maar we
hebben die vergissing nooit meer herhaald. Als iemand ons
tegenwoordig op straat herkent, kunnen we er haast zeker van zijn
dat die een van onze bijeenkomsten heeft bijgewoond.

V: Denk je dat ook nu nog een Luther Blissett zou kunnen bestaan,
of, om het anders te zeggen, zou zo'n fenomeen nu meer
gevaarlijker en extremere tactieken moeten benutten?
A: We hebben anders zelf aardig wat risico's genomen. In feite
lopen er nog steeds rechtszaken tegen ons. Hoe dan ook, het
gebruiken van multi-use namen past in de traditie van sociale
bewegingen, vanaf "Arme Konrad" die geadopteerd werd door
Swabische boeren in de 16e eeuw, tot Ned Ludd tijdens de
industriële revolutie, van de Capt. Swing van Engelse
plattelandsopstanden tot el Subcommandante Marcos ("Wij zijn
allen Marcos", zeggen de Zapatistas). De verbeeldingskracht van
misdeelden kan nieuwe volkshelden creëren naar mate ze daar
behoefte aan hebben en de meest geschikte tactieken uitkiezen.

V: Infortmatietechnologiën, het internet en mobiele telefoons.
Hoe hebben die jullie manier van schrijven, werken en
communiceren veranderd?
A: Het digitale is zo revolutionair als het alfabet. De computer
heeft achterwaarts schrijven mogelijk gemaakt. Je kunt wat je net
hebt geschreven veranderen, zonder het raamwerk te veranderen of
te vernielen. Knippen en plakken gaat veel makkelijker en
sneller. E-mail stelt ons in staat om materiaal te delen in real
time en een proefversie van een boek zo vaak te corrigeren als we
willen - vijf, zes keer. Het is gewoon een electronische file.
Als gereedschap voor onderzoek is het net van onschatbare waarde,
alsof je de emmer in een bodemloze put laat zakken. Onze manier
van werken, en inderdaad niet alleen die van ons, zou onmogelijk
zijn in een pre-digitaal tijdperk. Dat gezegd hebbende, heeft de
revolutie wel erg wankele enkels, aangezien die geheel
afhankelijk is van de aanvoer van elektriciteit. Als die uitvalt
zit je klem, evenals de mogelijkheid om de cultuur te redden of
door te geven aan het nageslacht.

V: Copyright en copyleft. Welke kiezen?
A:(..)Het idee is dat door te opereren binnen het instituut
copyright, het mogelijk is om een synthese te vinden tussen de
beloning voor de auteur voor het gedane werk en het recht van het
publiek tot toegang tot kennis en culturele producten.
Reproductie en hergebruik zijn toegestaan voor niet-commerciële
doeleinden. Je kunt onze boeken downloaden vanaf onze website en
toch worden ze gekocht in de boekwinkels. Dat zijn twee
verschillende dingen, er is geen overlapping. "Piraterij"
veroorzaakt schade bij grote labels die het proberen tegen te
gaan, maar heeft geen enkel effect op Hno Records, die
schitterende multi-cd dozen maakt die vergezeld gaan van echte
boeken. De culturele industrie zou zo slim moeten zijn om op deze
trein te springen, inplaats van een ultra-conservatieve positie
in te nemen en te roepen om repressie. Ze zouden de kwaliteit van
hun producten moeten vergroten. De bodem van de copyright is zo
langzamerhand uitgeput, het is tijd om van teelt te veranderen.

V: Kan iemand er echt voor kiezen om buiten het media-systeem te
blijven?
A: We houden niet zo van het woord "systeem", dat gebruikt wordt
voor teveel dingen tegelijk. Als je gewoon bedoelt de heersende
macht (establishment) - machtsspelletjes, talkshows, grote
evenementen, cocktail parties - dan is het mogelijk om een vuist
in het paleis te rammen terwijl je met je voeten op straat blijft
staan. Maar als je het hebt over het wereldwijde geïntegreerde
circuit van informatie, dan zitten we daar allemaal in, zonder
een enkele uitzondering. Een van de meest media-gehaaide types op
de aardbol is Zijne Heiligheid Tenzin Gyatso, de 14e Dalai Lama
van Tibet. Totale onthechting is onmogelijk. Het is hierbinnen
dat nieuwe gemeenschappen moeten vormen en verzetsnetwerken, en
de hooibergen waarin de partisanen af en toe een tukje kunnen
doen. Ten slotte, als je met "systeem" het kapitalisme bedoelt;
zelfs bedelaars staan daar niet buiten.

V: Gisteren hadden we Luther Blissett. Vandaag hebben we Wu Ming.
Hoe zit het morgen?
A: Dit is een cruciaal jaar voor ons. Eerst was er de cd die we
samen met Yo Yo Mundi gemaakt hebben, vervolgens Wu Ming 2's
solo-roman Guerra agli umani (Oorlog Tegen de Mensen), toen werd
De Michele's roman "ontdekt" door iQuindici. In oktober zal onze
film Lavorare con lentezza uitkomen (die meedingt in de
competitie bij het Filmfestival van Venetië) en Wu Ming 1's
soloroman Nieuw Ding. Tegelijkertijd is onze roman Q in veel
landen uitgebracht en wordt die nu op de hielen gezeten door 54.
Dit zijn de uiteindelijke scores van het spel. Wu Ming's eerste
Vijf Jaren Plan is bijna voorbij en het volgende staat op het
punt om te beginnen. We zijn al bezig aan onze volgende
collectieve roman, die in de 18e eeuw speelt tijdens de
Amerikaanse revolutie.

(Noot van de vertaler: De in het interview genoemde film Lavorare
con lentezza heeft de geschiedenis van de radicale beweging in
Bologna in de jaren '70 van de vorige eeuw als uitgangspunt, met
name het roemruchte mao-dadaistische radiostation Radio Alice en
is genoemd naar een lied van folksinger Enzo del Re uit die tijd,
waarin gemaand wordt om niet te hard te werken (je kunt er ziek
van worden). Meer over de film is te vinden op
http://www.lavorareconlentezza.com/

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).