[Nettime-nl] Tegenlicht nieuwsbrief 06: wapeninspecties

["Stan van Engelen" <stan.van.engelen@vpro.nl>]

=================================================
 ======= VPRO TEGENLICHT NIEUWSBRIEF ======
Deze week:
+ Tegenlicht 05: 'Drijfzand'
=================================================

=== ZONDAG, 21.00 UUR, NET3: DRIJFZAND ===

Goed nieuws uit Wenen deze week. Daar meldde dinsdag een enthousiaste Hans
Blix, de chef van de VN-organisatie die de nieuwe wapeninspecties moet gaan
uitvoeren in Irak, dat hij na gesprekken met een afvaardiging van Saddam
Hoessein de toezegging had dat alle plaatsen in Irak "zonder belemmeringen
en op elk moment" voor wapeninspecteurs toegankelijk zullen zijn. Ook de
leider van de Irakese delegatie, Amir al Sadi, deelde de euforie van Blix:
"We verwachten de inspecteurs binnen twee weken in Bagdad en verwachten geen
problemen."

Of de wapeninspecties deze keer succesvol zullen zijn is nog de vraag. Het
is in ieder geval te hopen dat Blix en de zijnen de documentaire hebben
gekeken die Tegenlicht vanaf aanstaande zondag in twee delen uitzendt. In
'Drijfzand' wordt in kaart gebracht hoe de wapeninspecties in Irak verliepen
tussen 1991 en 1998. De film is een bewerking van de documentaire die Scott
Ritter, één van de betrokken wapeninspecteurs, maakte aan de hand van zijn
eigen ervaringen, interviews met zijn collega inspecteurs én de vele uren
videomateriaal die hij en zijn team schoten tijdens de missies. Tegenlicht
vulde de documentaire aan met actuele ontwikkelingen en een interview met
Rolf Ekéus, die Zweed die 6 jaar lang aan het hoofd stond van de
wapeninspecties en in 1997 gefrustreerd opstapte.

Op dat moment was volgens Ritter tussen 90 en 95 procent van de
massavernietigingswapens in Irak opgespoord en vernietigd. Het resterende
deel was bovendien te klein om serieus gevaar te vormen voor de regio. Maar
de VS weigerden UNSCOM's bevindingen voor waar aan te nemen en stonden erop
dat de wapeninspecties geïntensiveerd werden. Met name een aantal
'gevoelige' plekken moesten worden geïnspecteerd, waaronder de presidentiële
paleizen van Hoessein. Bij de medewerkers van UNSCOM ontstond steeds meer
het vermoeden dat het doel van hun aanwezigheid niet langer was om wapens te
vinden, maar eerder om confrontatie uit te lokken.

Het gevolg was dat Irak in 1998 het vertrouwen verloor in de
onafhankelijkheid van UNSCOM. De Amerikaanse inspecteurs werden van spionage
beschuldigd en het land uitgezet. Even later stapte Scott Ritter op, omdat
volgens hem de regering Clinton bewust probeerde zijn missie te saboteren.
De inspecties gingen nog wel door, maar zonder groot succes. Uiteindelijk
lanceerde de VS en Groot-Brittannië de operatie 'Desert Fox' nog voordat het
UNSCOM-rapport over de inspecties de Veiligheidsraad bereikte. Begonnen als
een onafhankelijke club deskundigen, was UNSCOM steeds meer de politieke
speelbal van de VS geworden. In 1998 besloten ze dan ook zichzelf op te
heffen.

En nu staat dus een nieuw team van wapeninspecteurs klaar. Onder de naam
UNMOVIC vertrekken ze binnenkort naar Irak om de waarheid over Saddams
massavernietigingswapens boven water te krijgen. En de geschiedenis lijkt
zich te herhalen. Gisteren werd duidelijk dat Irak toch weigert om
wapeninspecteurs toe te laten tot presidentiële gebieden.  De VS nemen daar
geen genoegen mee en eisen opnieuw onvoorwaardelijke toegang.
Arme Blix. Na het zien van het verhaal van Scott Ritter en zijn team, kun je
alleen nog maar hopen dat hij bij aanvaarding van deze missie een goede
afvloeiingsregeling heeft bedongen.

'Drijfzand', zondag 6 en 13 oktober, 21.00 uur op Net3

== Een uitgebreide geschiedenis van de wapeninspecties in Irak,
videofragmenten en meer achtergronden bij dit tweeluik vindt u op
http://tegenlicht.vpro.nl/8521154

Met vriendelijke groet,

Stan van Engelen
Martijn Kieft

Webredactie Tegenlicht
==============================================
Voor meer informatie over Tegenlicht kijk op http://tegenlicht.vpro.nl.
Reacties zijn welkom op tegenlicht@vpro.nl. Aan- of afmelden voor deze
nieuwsbrief: stuur een LEEG bericht met als onderwerp subscribe /
unsubscribe naar tegenlicht-nieuwsbrief-request@vpro.nl




______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (grootveld@nrc.nl).