Eric Kluitenberg on Sat, 31 Aug 2002 00:31:02 +0200 (CEST) |
[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]
[Nettime-nl] "Debates & Credits" - een Nederlands-Russisch Kunst / Media /Project |
"Debates & Credits" Media Art in Public Domain Een Nederlands-Russisch Kunst / Media / Project http://www.balie.nl/d&c Amsterdam 11-22 September <-> Moskou 7-13 Oktober Yekaterinburg Sept 26-29 2002 Debates & Credits is een zoektocht naar de mogelijkheden om een dialoog te openen met een massapubliek middels een serie kunstenaarsprojecten die interveniëren in de publieke ruimte. Het gaat daarbij zowel om de fysieke publieke ruimte als om de media als publieke ruimte. Het project wil het creatieve en kritische potentieel van kunst mobiliseren, om geëigende instrumenten te vinden waarmee actuele problemen van het leven in de hedendaagse maatschappij aan de orde worden gesteld met behulp van elektronische media. Voor Debates & Credits zijn vier kunstenaars / collectieven uit Nederland en vier uit de Russische Federatie uitgenodigd om kunstprojecten te ontwikkelen die zich afspelen op het snijvlak van media en de publieke ruimte. Deze kunstenaars vertegenwoordigen een nieuwe jonge generatie die niet langer geïnteresseerd is in de erfenis van de voormalige "underground" in het oosten, of in de bloedeloze neo-conceptuele kunstruimtes van het westen. De nieuwe generatie richt zich veel liever op de media, op de overwoekering van het straatbeeld door agressieve reclamecampagnes, die vooral in Moskou een geheel "eigen kwaliteit" hebben gekregen. Deze generatie is niet langer tevreden met klinische van de buitenwereld afgesloten kunstruimtes en zoekt nieuwe plekken om zich te manifesteren: De elektronische media - televisie en internet - reclameborden, advertentie campagnes, affiches, de publieke ruimte en de stedelijke architectuur worden getransformeerd tot een nieuw oppervlak en medium voor hun geëngageerde boodschap. De elektronische media zijn zodanig verweven geraakt met vrijwel alle aspecten van het maatschappelijk leven, dat zij in feite functioneren als de aderen, de bloedsomloop van de hedendaagse samenleving. De dagelijkse mix van eenvoudig consumeerbare en verdovende mediadigestieven, nieuws, entertainment en reclame in deze mediakanalen is echter niet het enige mogelijke aanbod. De media kunnen ook worden voorzien van ontregelende, wezensvreemde ingrediënten, die als (media-)virussen of wellicht juist als een vitaal tegengif in het omloopsysteem van de media worden geïnjecteerd. Kunstenaars zijn tegenwoordig uitgerust met een zeer uitgebreid instrumentarium, dat zich niet alleen beperkt tot nieuwe media technologie, maar juist ook haar kritische en creatieve potentieel omvat en een hoog ontwikkeld conceptueel instrumentarium. De fusie van vele verschillende mediavormen, massacommunicatie in de vorm van reclame campagnes en propaganda en de elektronische media en stedelijke ruimte als publiek domein vormen het krachtenveld waarbinnen Debates & Credits zich afspeelt. Bewust is gekozen om buiten het beschermde domein van de traditionele kunstruimtes te treden en voorbij het kunstpubliek te gaan dat bereidwillig de grillen van de kunstenaar volgt. D&C wil de vormtaal van massamedia gebruiken om in de publieke ruimte een totaal andere stem te laten horen; persoonlijk, poëtisch, absurd, politiek, geëngageerd en/of confronterend. Het project wil die publieke ruimte terugveroveren met de geavanceerde communicatiemiddelen van nu, als de sociale ruimte die de publieke ruimte behoort te zijn. De straten van Moskou zijn inmiddels overwoekerd door reclameborden en buiten elke proportie gegroeide commerciële wandschilderingen. Het is verbazingwekkend hoe vanzelfsprekend in Rusland en de voormalige Sovjet Unie de taal van massapropaganda verschillende transformatiefases heeft doorgemaakt: Vanaf de avant-gardistische AGITPROP als sociale actie, via de monumentale stijl van de communistische proclamaties van de "juiste weg naar de verlichtte toekomst", tot het absurde optimisme van de gezichten en slogans die de ficties van commerciële reclame en verkiezingscampagnes het publiek voorschotelen. In het westen is ondertussen amusementspolitiek ("entertainment politics") allang de standaardmodus van het politieke discours geworden (Reagan, Clinton, Berlusconi, Fortuyn). De vraag hoe woorden en beelden ingezet kunnen worden om idealen, ideologieën, producten of politici te verkopen, is gereduceerd tot een zuiver "technisch probleem", dat eenvoudig kan worden opgelost met behulp van intelligente PR technieken. Onze vraag aan kunstenaars en activisten is hoe zij de geavanceerde communicatie instrumenten van de PR technologen kunnen heroveren, om deze in te kunnen zetten voor een meer onvervalst menselijke boodschap, of ze te gebruiken als creatieve uitlaatklep... Wat kan de kunst bieden als alternatief voor de commerciële en politieke propaganda? Debates & Credits onderzoekt een scala van nieuwe "hybride strategieën" van kunstenaars in het hedendaagse medialandschap, die voor een groot deel voorbij gaan aan de context en esthetiek van de beeldende kunst. Meegevoerd door de turbulente krachten in het hedendaagse medialandschap, blazen zij de structuur van de media en informatieconsumptie van binnenuit op. ----------------------------------- De samenstellers: Tania Gorucheva (Moskou) e-mail: tangor@redline.ru Eric Kluitenberg (Amsterdam) e-mail: epk@xs4all.nl Organisaties: De Balie - Centrum voor Cultuur en Politiek, Amsterdam. Agency for Social information, Moskou Sverev Center for Contemporary Art, Moskou Macros Center, Moskou ----------------------------------- Debates & Credits in Yekaterinburg ( 26 - 29 September 2002) Het Debates & Credits project wordt gerepresenteerd door een selectie van de deelnemende Nederlandse kunstenaars gedurende het festival "The culture of the Netherlands Kingdom in Yekaterinburg". De projecten zijn lokaal georganiseerd door het National Center for Contemporary Art - Yekaterinburg Branch en worden daar uitgevoerd in de periode van 26 tot en met 29 September, 2002. Yekaterinburg coördinator: Arseni Sergeev e-mail: agitazia_art@pochtamt.ru ----------------------------------- Debates & Credits Website en Web Journal: Meer informatie en links zijn te vinden via de website of Debates & Credits: http://www.balie.nl/d&c Een web journal dat het gehele project zal documenteren zal op dezelfde plek verschijnen in de eerste week van September. Dit journal zal actuele informatie, verslagen, beeld, audio en video-impressies bevatten en andere relevant materiaal rond de individuele kunstprojecten. ----------------------------------- * Deelnemende kunstenaars, collectieven & websites: Archaeopteryx / .ru Archaeopteryx, een groep jonge kunstenaars uit Izhevsk, heeft een serie kunstprojecten gerealiseerd rond archetypische beelden uit zowel de lokale volkscultuur, als de hedendaagse massacultuur. Hun project PACKAGE was onderdeel van het Culturele hoofdstad festival 2001. In dit project werden typisch Russische woonblokken - gestandaardiseerde flats in de vorm van negen verdiepingen tellende rechthoekige 'schoenendozen' - voorzien van reusachtige labels, die op de buitenmuren werden aangebracht: internationale symbolen die normaliter gebruikt worden voor het transport van breekbare goederen. Symbolen en teksten als: DO NOT WET, DO NOT BREAK, HANDLE WITH CARE, leken bedoeld als bescherming voor de bewoners van de grijze woonflats. Deze geestige interventie in de architectuur en stedelijke ruimte van Izhevsk krijgt echter een sinistere lading als zij wordt gesitueerd in de Russische maatschappelijke context van dat moment. Het land was meerdere malen opgeschrikt door schijnbaar willekeurige aanslagen op soortgelijke woonflats, die zonder een herkenbare reden in het holst van de nacht werden opgeblazen. Deze terroristische aanslagen vormden destijds een belangrijke legitimatie voor de hervatting van Russische militaire operaties in de Tsjetsjeense deelrepubliek. Voor Debates & Credits wordt het project PACKING voor het eerst uitgevoerd in Moskou. Nadat recent opnieuw twee huizenblokken door explosies werden vernietigd krijgt het project een onbedoelde actualiteit. In Amsterdam wordt onderzocht of het project ook in het stadsdeel Amsterdam Zuidoost kan worden gerealiseerd. Dit stadsdeel ondergaat in recente jaren een ongekend grootschalige reconstructie, waarbij meer en meer van de torenflats uit de wijken verdwijnen. Het nog steeds actuele trauma van de Bijlmerramp uit 1992 geeft het project daarbij een specifieke lokale betekenis. * Website Archaeopteryx: http://i-art.udm.ru/eng.htm * PACKAGE Project: http://i-art.udm.ru/packing/index.htm ----------------------------------- Arno Coenen / .nl Arno Coenen behoort tot een jonge generatie van Nederlandse mediakunstenaars die zijn 'opgegroeid' met digitale media. Maar Coenen beperkt zich geenszins tot dit medium. Hij heeft een spectaculaire reeks kunstwerken gemaakt die een dwarsdoorsnede vormen door een veelheid van nieuwe en traditionele media, technieken en vormen. In Moskou is Coenen geïnspireerd geraakt door de heroïsche muurschilderingen, mozaïeken en de overdadige decoraties van de Moskouse metro stations. Dit inspireerde hem om een update te ontwikkelen van deze heldenbeelden van de voormalige Sovjet Unie voor het hedendaagse Rusland. In Nederland creëerde hij eerder een update van de folkloristische Hollandse taferelen van klompen en historische windmolens, die hij verving door de Rotterdamse Gabber hardcore techno jeugdcultuur, hyper moderne architectuur en hightech molens als electriciteitsopwekkers, echter zeer ambachtelijk uitgevoerd in traditioneel Delfts Blauw bij de Koninklijke Tichelaar in Makkum, de oudste Delfts Blauw aardewerkfabriek van Nederland. De iconografische update van de helden van de "Nieuwe Russen" bracht hem recent op een tournee in St. Petersburg, met Alistar Overeem, één van Nederlands meest gerenommeerde 'free-fighters'. Op Russische bodem werden de autochtone vechters door hem uitgedaagd in het bij de "Nieuwe Russen" mateloos populaire genre van het kooigevecht. De beelden van het vechtersgala in St. Petersburg, de vechters zelf als helden, het publiek, de organisatoren en hun zeer exuberante gevolg zijn uitvoerig door hem gedocumenteerd op foto en video. Met dit materiaal ontwikkelt Coenen een iconografische cyclus van digitaal bewerkte beelden van de "Helden van de Nieuwe Russen", in de vorm van een serie lichtboxen en videoanimaties. Idealiter wordt deze cyclus getoond als de decoratie van een metro station in Moskou en vervolgens ook in Amsterdam Zuidoost de thuisbasis van free-fighter Alistar Overeem. * Website Arno Coenen: http://www.solidrocketboosters.com * Projects overview of Arno Coenen: http://www.solidrocketboosters.com/new_site/data/projects/projects_overview.htm ----------------------------------- Oleg Kireev / .ru Oleg Kyreev werkt aan projecten die zich exact op het grensgebied van kunst, sociale / politieke actie en straatperformances afspelen. Hij was eerder verbonden met het collectief Radek - Art, Theory, Politics, dat in de vroege jaren negentig roemruchte artistiek / politieke acties uitvoerde. Vervolgens was Kyreev nauw betrokken bij een serie publieke acties in de openbare ruimte waarin een uiterst geëngageerde vorm van straattheater werd ontwikkeld, dat voortdurend kritiek leverde op het politieke systeem in de Russische federatie en vooral de manipulatie van de publieke opinie via de media. Deze serie publieke acties, een duidelijke culturele component van de roerige nadagen van de Jeltsin-era, werden afgesloten met de publicatie van het boek "Game Over", kort na de verkiezing van Vladimir Poetin tot president van de Russische Federatie. Momenteel is Kyreev ondermeer eindredacteur van het collectieve publicatie project "Ghetto", dat zich richt op culturele en politieke analyse. "Ghetto" bestaat uit de website www.getto.rema.ru, de mailinglijst mailgetto en publicaties zoals de collectieve editie "Against all P's", de eerste in zijn soort in Rusland. In het "Ghetto" project wordt het internet opgevat als de laatst overgebleven ruimte voor vrije publicatie en artistieke expressie in het Russische medialandschap - een digitaal getto. Het project wil primair de publieke opinie beïnvloeden, allereerst door een stelling te nemen tegen de oorlog in Tsjetsjenië - een stellingname die elders in de Russische media inmiddels nergens meer mogelijk is. Kyreev wil voor Debates & Credits een straattheatermanifestatie organiseren in Moskou, een "people's parliament of the streets" zoals hij het zelf noemt. De manifestatie transformeert een druk straatplein in Moskou in een openbaar discussieforum, een gigantische speaker's corner, een viering van de publieke ruimte als ontmoetingsplek, als plaats voor sociale communicatie. In Amsterdam wil Kyreev een straatperformance uitvoeren waarbij de alledaagse Russische realiteit tijdelijk naar Amsterdam wordt verplaatst. * Ghetto project van Oleg Kyreev: http://www.getto.rema.ru ----------------------------------- MACHINE (Mark Klaversteijn & Paul du Bois) / .nl MACHINE is een bureau dat opereert op de grens van design, (media-)kunst, muziek en clubcultuur. Klaversteijn en Du Bois vormden voorheen met Leo van Munster het collectief DEPT. Over hun beoogde project in Moskou schrijven ze: "Als grafisch ontwerpers zijn wij geïnteresseerd in de publieke ruimte vanwege de mogelijkheden om de massa aan te spreken. In Amsterdam hebben we projecten gedaan waar de publieke ruimte van de stad in beslag genomen werd door stickers, posters, plastic tassen en andere media waarmee we onze persoonlijke statements naar buiten konden brengen. De publieke ruimte wordt steeds meer in beslag genomen door het monopolie van de reclame in alle beschikbare media. Ze bombarderen ons dagelijks ongevraagd met hun visuele geweld om ons over te halen tot het consumeren van hun product. (...) De krachtige visuele stijl en het sociale karakter van de oude communistische propaganda inspireert ons. Daarnaast hebben we onze eigen culturele achtergrond, we zijn opgegroeid met vooral Amerikaanse invloeden. De tv series, de games, de trends en de kleren hadden en hebben een sterke eigen beeldtaal die universeel is geworden. Wij zouden het interessant vinden om een nieuwe vorm van propaganda voor Moskou te maken. Onze boodschappen moeten als tegenhanger kunnen fungeren van de commerciële overload die daar momenteel gaande is. We willen mensen aanspreken over abstracte / gevoelsmatige thema's als liefde en geluk en over de kleine dingen die het leven dragelijk maken. Deze berichten zouden we op zoveel mogelijke manieren in de publieke ruimte terug laten willen komen. Hiervoor kunnen middelen als drukwerk (posters, kranten, stickers, T-shirts) nieuwe media ( tv commercials, v.j. performances, internet, radio) en sociale evenementen ( clubnights, streetparty's, demonstraties e.d) ingezet worden. Hiervoor zou een visueel overkoepelende stijl ontwikkeld moeten worden zodat al deze verschillende uitingen een bindende factor krijgen. We hebben in ons werk altijd al gespeeld / geëxperimenteerd met het hanteren van de 'corporate ideological & visual language' We hebben dezelfde middelen als de commercie om iets er overtuigend en goed uit te laten zien." BeamMobile(tm) Samen met Leo van Munster wil MACHINE het project BeamMobile(tm) realiseren, een bus of truck voorzien van een elektrische generator en mobiele projectieapparatuur, waarmee zij tijdelijke "lichtgraffiti" creëren door op grote gebouwen, blinde gevels, viaducten en andere fysieke objecten in de publieke ruimte van Moskou en Amsterdam te projecteren. BeamMobile(tm) manifesteert zich als een serie straatperformances die plotseling opduiken op verschillende locaties in de stad. Soms in verbinding met een vooraf gepland event en soms ook toevallig en onaangekondigd. * MACHINE web site: http://www.ourmachine.com * Voormalige DEPT website: http://dept.nl ----------------------------------- DonLeo (Leo van Munster) / .nl Leo van Munster is een jonge kunstenaar die met een reeks van verschillende media werkt. Voorheen was hij deel van het bekende collectief DEPT (zie boven) en produceerde hij installaties, drukwerk, typografie, werken op internet. Recent ontwikkelde hij de huisstijl voor een denkbeeldige TV zender voor VPRO televisie, compleet met logo's, drukwerk, animaties, leaders, decors voor TV programma's. Recent produceerde hij een aantal werken specifiek voor internet, waaronder het RSI Game, een spel dat mits tot het eind en met volle overgave gespeeld een gegarandeerde RSI aandoening oplevert. Ook maakte hij de medium-specifieke internet-peepshow Solo-Para-Adultos. (http://www.solo-para-adultos.com ) Van Munster is momenteel zeer geïnteresseerd in nieuwe typen sensoren die automatisch beweging en de aanwezigheid van personen in een ruimte kunnen detecteren. Deze sensoren worden tegenwoordig steeds kleiner en goedkoper en communiceren bovendien vaak draadloos met elkaar. Van Munster wil in Moskou kleine vrijwel onzichtbare geluidsinstallaties maken in verschillende publieke ruimtes waar veel mensen passeren (gangen van de metro, open ruimtes in winkelcentra, etc.. De sensoren reageren op de bewegingen van mensen door de ruimtes en geven signalen af aan de geluidsobjecten die vervolgens weer middels geluid reageren op de bewegingen van de mensen in die ruimtes. Door deze kleinschalige interventies verandert hij de beleving van de ruimte, maar geeft passanten bovendien het gevoel dat zij geobserveerd worden, maar blijft het mechanisme van deze vervreemding grotendeels onzichtbaar. BeamMobile(tm) Samen met MACHINE wil Leo van Munster het project BeamMobile(tm) realiseren, een bus of truck voorzien van een elektrische generator en mobiele projectieapparatuur, waarmee zij tijdelijke "lichtgraffiti" creëren door op grote gebouwen, blinde gevels, viaducten en andere fysieke objecten in de publieke ruimte van Moskou en Amsterdam te projecteren. BeamMobile(tm) manifesteert zich als een serie straatperformances die plotseling opduiken op verschillende locaties in de stad. Soms in verbinding met een vooraf gepland event en soms ook toevallig en onaangekondigd. * DonLeo Home Page: http://www.donleo.org * Voormalige DEPT home page: http://www.dept.nl ----------------------------------- Galina Myznikova and Sergei Provorov / .ru Deze kunstenaars uit Nizhny Novgorod werken binnen zeer verschillende genres: videokunst, installaties, geluidspoëzie, kledingontwerp, TV reclames. In hun zeer uiteenlopende projecten staat de werking van het communicatiemechanisme als zodanig centraal: een onderzoek naar visuele cultuur, communicatiestructuren en representatie modellen. Myznikova en Provorov wisselen tamelijk moeiteloos tussen verstilde poëtische videogedichten en snel gemonteerde, strak gestileerde reclamefilms. Voor Debates & Credits ontwikkelen de kunstenaars twee publieke installatie projecten. In Moskou willen zij een publiek mediamonument oprichten voor het collectief geheugen. In Amsterdam zijn de kunstenaars uitgenodigd een installatie bestaande uit 5 schermen te ontwikkelen voor de facade van De Balie. De installatie verwijst indirect naar het 9/11 thema en zal exact een jaar na de tragische datum van 11 september 2001 van start gaan. (geen URL beschikbaar) ----------------------------------- PARK4DTV / .nl PARK4DTV is een Amsterdamse kunstenaarsorganisatie die zich heeft gespecialiseerd in één ding: elke nacht zend PARK 4D TV een 60 minuten durend televisiekunstwerk uit. De werken variëren van computer gegenereerde abstract werk tot ultra hardcore reality tv. PARK 4D TV zendt werken uit van zeer divers pluimage, soms grappig, soms absurd, soms poëtisch, soms confronterend of verwarrend, maar altijd kunst en televisie die volgens hun eigen zeggen 'puur beeld en puur geluid' is In Moskou bereidt PARK 4DTV een serie televisieprogramma's voor die dagelijks worden uitgezonden op de Russische cultuurzender "Kultura" (zie: onder), in de nachtelijke uren tussen 01.00 - 02.00 uur. Elk programma is een eigenzinnig televisiekunstwerk speciaal ontwikkeld voor het PARK formaat: één uur, één ding, puur geluid en puur beeld. De serie die minimaal 10 dagen zal beslaan wordt gestart met een selectie van werken uit het zeer omvangrijke PARK 4D TV archief. Daarnaast maken de betrokken Nederlandse kunstenaars (Kuno Terwindt, Jasper van den Brink, Maarten Ploeg en Sonja van Hamel) ter plekke werk met materiaal dat in Moskou wordt verzameld. Tenslotte zijn tijdens het eerste bezoek aan Moskou al contacten gelegd met jonge mediakunstenaars uit Rusland zelf die ook enkele werken voor PARK 4D TV in Moskou zullen maken. Ook wordt onderzocht of het formaat van PARK 4D TV op een meer structurele manier aanwezig kan blijven in het Russische of Moskouse televisielandschap (zoals eerder o.a. in New York en Berlijn gebeurde). Om kijkers naar het Kultura kanaal te trekken in de nachtelijke uren worden promotieclips gemaakt die worden uitgezonden via Kultura zelf, maar ook via de uiterst populaire muziekzender MUZ-TV (zie: onder). Daarnaast wordt een campagne ontwikkeld met flyers, advertenties en straatperformances die ook worden ingezet als promotie voor het Debates & Credits projects als geheel. * PARK 4D TV website: http://www.park.nl ----------------------------------- Arseni Sergeev / .ru Arseni Sergeev uit Yekaterinburg behoort tot een belangrijke nieuwe jonge generatie kunstenaars die zowel binnen als buiten het traditionele kunstsysteem optreden. Zijn werk was onlangs te zien in de tentoonstelling Davaj! tijdens de Berliner Festspiele van dit jaar (www.davaj.de). Naast zijn onafhankelijke werk is Sergeev verbonden aan het centrum voor het State Contemporary Art Centre in Yekaterinburg en is hij redacteur van het tijdschrift voor hedendaagse kunst "Komod". Eerder voerde hij de kunst-actie Agitazia - Agitation for Art in Yekaterinburg en andere steden uit. Voor dit project nodigde hij collega-kunstenaars uit om een serie papieren affiches die op diverse plekken in de stedelijke ruimte werden uitgedeeld, op muren geplakt en op bomen gehangen. De affiches werden een propaganda instrument dat "agiteerde voor de kunst". Het affiche genre bepaalde daarbij ook de inhoud van de pamfletten: Soms waren het advertentiecampagnes voor hedendaagse kunst en kunstenaars als leverancier van nuttige, aantrekkelijke en prestigieuze producten en diensten. Soms werd heden daagse kunst gepopulariseerd als life-style, als een nieuwe religieuze overtuiging, als partij, en de kunstenaars als nieuwe politieke en spirituele leiders. Voor Debates & Credits wil Sergeev een promotiecampagne ontwikkelen voor een fictief bedrijf dat "The Black hand Corporation" heet. Hij maakt daarbij gebruik van de populaire beeldtaal en esthetiek van de comic strip. Het fictieve bedrijf Black Hand Corporation neemt de verantwoordelijkheid op zich voor alle angsten die op aarde bestaan. * Agitazia web-site: http://www.gif.ru/agitazia ______________________________________________________ * Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet * toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een * open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek. * Meer info, archief & anderstalige edities: * http://www.nettime.org/. * Contact: Menno Grootveld (grootveld@nrc.nl).