[Nettime-nl] Re: Conservatief, Progressief, Tijdverlies (Leo Lake)

[Josselien Janssens <j.g.janssens@chello.nl>]

Beste Leo Lake,

Bedankt voor je interessante beschrijving van "de geschiedenis van de perceptie van tijd",
en je opmerkingen over de hedendaagse politiek en het fenomeen Pim Fortuyn. 

Ik ben het niet met je eens ben dat het "lineaire tijdsdenken" is afgelegd. Dat
psychologische "lineaire tijdssyndroom" is niets meer of minder dan de fundering van de
hele moderne Westerse wereld en werkt overal in door. De relatie van het huidige
menselijke tijdsbewustzijn -wij zijn allemaal structureel "lineair gebrainwashed"!- met de
nieuwe virtuele, op digitale techniek gebaseerde, tijdswereld die je beschrijft is vanuit
het perspectief van de ecologische geschiedenis relatief piepjong. En de maatschappelijke
consequenties zijn nog niet goed te overzien. Het virtuele (tijds)besef is vanuit het
lineaire bewustzijn geschapen, maar vervangt het lineaire niet: het is er volledig van
afhankelijk. Het virtuele is vanwege het feit dat het alleen op basis van materiele
digitale techniek kan bestaan ook niet ongelimiteerder. 

Zowel de lineaire als de digitaal-virtuele "tijd-bewustzijnsvormen" zijn illusionair, of
perceptie, omdat "tijd", als wij Einstein moeten geloven, nooit anders dan *relatief* is
geweest - en dus feitelijk gezien virtueel noch lineair is! Daarom lijkt de psychologische
interactie tussen digitaal/virtueel en traditioneel-lineair denken wat mogelijke
maatschappelijke consequenties betreft vaak het meest op aquaplanen bij een snelheid van
>100 KM per uur met een zicht van 0.5 meter. In een vehikel waarvan de bestuurder niet helemaal 100% zeker weet hoe het daadwerkelijke mechanisme (ergo: de *relatieve* tijd) op allerlei fronten werkt en te beinvloeden is. 

Ik geloof dat in onze krampachtig in de lineaire tijdsvorm verankerde massa-psychologische
mindset zowel de oorzaak als de oplossing ligt voor de meeste individuele,
maatschappelijke en wereldproblematiek. Maar hoe deze oplossing constructief en effectief
naar buiten te brengen is nog wel de vraag... en er zullen mogelijk meerdere antwoorden op
zijn. In het lineaire Westerse (medisch-) wetenschappelijke denken is dat echter
waarschijnlijk geen erg bevredigende en economisch of practisch haalbaar klinkende these! 

> Het is tragisch dat iedereen roept om teamwork, samenwerking, samenzijn, overleg,
> afstemming, sociale controle, gemeenschap en dergelijke meer, in een tijd waarin een
> coherent individualisme gewensd is. Het gegons van de menigte moet plaats maken voor
> de stilte van de enkeling.

Het woord "tragisch", dat is in deze filosofische analyse een misplaatst persoonlijk
waardeoordeel. Het is een organische ontwikkeling dat er meer roep is om
teamwork etc. na een periode van zware nadruk op individualisering. Omdat het individu
geen overlevingskans heeft zonder de invloed van andere, collectief zowel als alleen
handelende individuen. Dit collectief handelen gaat zowel bewust (regeren,
managen/besturen, belasting heffen, etc.) als onbewust (het op verschillende plaatsen
uitvinden van bijv. de drukpers, het in verschillende landen min of meer simultaan
ontstaan van vergelijkbare politieke stromingen). 

Mogelijkerwijs betekent dit dat alle individuele denkwerelden, onbewust, net zozeer fysiek
(electromagnetisch) met elkaar in verbinding en in interactie zijn, als zat er een actief
benutte telefoonlijn tussen. Als dat zo is, en ik geloof dat dit wellicht op verschillende
manieren aantoonbaar is, dan wordt die verbinding in onze wereld, vanwege de overheersende
lineaire perceptie, voornamelijk onbewust benut (ofwel enkel door het onderbewuste bewust
benut!)

Die bewuste enkeling, door de potentiele invloed die hij/zij kan hebben op het collectief,
is een even belangrijk onderdeel van datzelfde collectief als al die actieve
teamworkers/groepsmensen zijn. Zij die hun eigen individuele stilte aan durven horen en
dat overleven zonder communicatief geisoleerd te raken werken wellicht ook als een team
maar met meer afstand/individuele ruimte. Voor het dusdanig overleven van je individuele
stilte zonder geisoleerd en afgesloten te raken is dezelfde soort moed nodig als waar je
in bijv. het leger medailles voor krijgt. Er zijn in ons land waarschijnlijk vele mannen
en vrouwen die daarvoor in aanmerking komen. 

Het kan logisch gezien niet anders dan dat alle menselijke ontwikkelingen en
intermenselijke dynamieken, zelfs de technologische, zowel 100% organisch zijn als direct
causaal verbonden. Er zijn daarin twee soorten organische groei/bewegingsdynamiek waar te
nemen: constructieve (bewuste en onbewuste evolutie naar iets beters, sterkers,
prettigers, genezing) en destructieve (alle vormen van ziekte, corruptie, hang naar
geweld). Deze bewegingsdynamieken zijn altijd overal tegelijkertijd interactief, zowel
bewust als onbewust, aan het werk - en werken zowel samen als elkaar tegen. En zijn als
zodanig op allerlei manieren, bewust en onbewust, te beinvloeden.  

Politieke bewegingen zijn dus ook organisch: zowel bewust en onbewust actief/veroorzakend
("yang") als bewust en onbewust reactief/volgend ("yin"). Pim Fortuyn als politieke
persoonlijkheid, en zijn agenda, een duidelijk voorbeeld van al die dynamieken tegelijk
aan het werk. 

Als mens en activist was hij enkel een bedreiging voor hen die geloven dat er slechts een
manier/route is om gewenste verandering te bewerkstelligen. Zelf heb ik mij nog nooit zo
vervreemd gevoeld van de politieke stroming waar ik oorspronkelijk filosofisch gezien bij
hoor, dan wanneer ik met sommige angstaanjagend ineffectieve, simplistische, primaire
emotionele reacties op Fortuyns vaak juist duidelijk genuanceerde statements, vanuit
linkse fora geconfronteerd werd. En dat was dus al voor de moord. Net zo beangstigend
simplistisch en primair emotioneel als de manier waarop hij daarna door zijn partijgenoten
en aanhang zo'n beetje zonder enige verdere kritische kanttekening heilig verklaard is. 

Ik wou zelf dat hij nog leefde, en van mijn part via democratische wege Minister President
geworden was, want dan konden we hem continu op allerlei manieren de inhoudelijke kritiek
die door zovelen (en heus niet alleen aan linkse zijde) gedeeld word direct vreedzaam en
geweldloos voorleggen. Om te zien wat daarop zijn reactie was, die niemand natuurlijk echt
redelijkerwijs kan pretenderen te kunnen voorspellen - zelfs de LPF niet! Nu beweeg ik mij
op gevaarlijk en door zijn partijgenoten fel-gecensureerd terrein door als links en
ecologisch/economisch vrij radicaal type op een vermoorde man kritiek te hebben - maar ik
denk dat het in het geval van deze unieke figuur Fortuyn waarschijnlijk de beste manier is
om respect voor zijn leven te betuigen. Wat de moord zelf betreft: daar profiteert alleen
extreem rechts van. 

Of je het nou leuk vind of niet, hij had wat probleemstellingen en analyse betreft op een
groot aantal vlakken zgn. "aantoonbaar gelijk". Over zijn persoonlijke
(soms opzettelijk en overdreven provocerende) uitspraken en de logica van de door hem
voorgestelde maatregelen kun je dan democratisch debatteren, met alternatieven komen en op
wat voor vreedzame en geweldloze manier dan ook publiek protest aantekenen. Maar zijn
democratische bestaansrecht, en dat van zijn politieke aanhangers, is net zo onaantastbaar
als dat van bijvoorbeeld actieve tegenstanders van bio-industrie praktijken. Hij was
moedig genoeg om zich in beginsel als relatieve eenling te profileren. Daarbij demagogisch
genoeg aangelegd om op een heel bewust populistische manier op zijn standpunten door te
hameren. En kennelijk hebben een heleboel mensen in Nederland dus zijn soort arrogante (en
soms erg prima-donna achtige) manier van agenda en debatten domineren graag als goeroe. En
projecteren ze nu op "Hun Pimmetje", in al zijn ook duidelijk aanwezige oprechte
menselijkheid, bij zijn dood allerlei "heilige" eigenschappen. Ik durf te wedden dat hij
die heiligenverering zelf waarschijnlijk meer dan een beetje benauwend en overdreven
gevonden zou hebben. 

> Pim Fortuyn met name, was, in Nederland, de wispelturige spits van dit elftal 
> der klunzen. De rest speelt verder met een dode spits in hun midden. Ach, 
> laten we ons keren naar wat er wel toe doet.

Het is even gevaarlijk kortzichtig en maatschappelijk onnuttig als misplaatste
heiligenverering om als (per definitie altijd zelfbenoemde!) "intellectuele elite"
simpelweg een minachtend waardeoordeel over politiek andersdenkenden te hebben. Het heeft
ook weinig zin. Want PF HAD in zijn analyse van de huidige problemen in NL op vele fronten
gelijk, en IS nu in zijn dood als icoon zo goed als onaantastbaar. 

Aldus de enorme afgang van Groot Links, in een vertoning van politieke machteloosheid die
vreselijk was om aan te zien. En die een volgende regering natuurlijk
net zo goed ten deel zou kunnen vallen. Waar Paars feitelijk gezien waarschijnlijk minder
slecht gepresteerd heeft dan ze door de ontevreden en hier en daar tamelijk verwende (zie
The Economist, 04/05/02) publieksdynamiek voor de voeten geworpen kreeg en daarbij
verantwoordelijkheid nam voor een hele nare bestuurlijke erfenis. En gelukkig leverde de
verkiezingen ook een paar duidelijke voorbeelden op van hoe je wel effectief inhoudelijk
tegengas kunt geven - ZELFS tegen "Fortuynisme". 

Maar al met al heeft het fenomeen Fortuynisme, zowel bewust als onbewust, met een vaak
(te) simplistische en opzettelijk provocerende houding (en door zijn gewelddadige dood en
de persoonlijkheidsverheerlijking die hem daarna deel werd des te meer) niet alleen
politiek links, maar heel feitelijk-en-rationeel-denkend Nederland een zware slag
toegebracht. Het zal niet makkelijk zijn de voordelen van en het vertrouwen in de altijd
zo oer-Nederlands geachte poldermodel-pragmatiek voor ons land te herwinnen. En zonder die
pragmatiek kunnen we rekenen op meer fragmentatie, en meer "Harde Aanpak" om de effecten
van de resulterende maatschappelijke ontwrichting onder controle te houden. 

Nee, je kunt je niet keren naar "wat er wel toe doet" zonder je constructief bezig te
houden met ons huidige nationale "politieke management". Wat nog steeds een van de beste
democratische systemen is die je practisch gezien kunt krijgen in de wereld, en dat mag
-met alle volledig valide kritische noten die je erbij moet zetten-nooit vergeten worden.
Vooral niet door onsportieve (tijdelijke) verliezers daarbinnen. Dat systeem was wel (al
lang voor Paars) te 'saai en complex', en niet genoeg zichtbaar daadkrachtig op zowel
'traditioneel linkse' als 'traditioneel rechtse' onderdelen. Een te groot deel van de
bevolking voelde zich er niet direct genoeg bij betrokken, en dat kan dus wat
maatschappelijke onvrede betreft tot het soort gevaarlijke toestanden leiden waarvan het
juist de verantwoordelijkheid is van iedereen in de maatschappij om die ten alle tijden
actief tegen te gaan. Er zullen hele originele, goed georganiseerde en -doordachte
initiatieven en alternatieven nodig zijn om daar waar nodig de negatieve effecten van de
resulterende verrechtsing te voorkomen en beinvloeden.  

Wat fanatisme van welke stroming dan ook betreft: daar waar in het verleden (gewapende)
revoluties hebben plaatsgevonden zijn de daaropvolgende regimes beslist niet altijd
aantoonbaar "beter", "vrijer" of welvarender geweest. Totalitarisme en eenzijdig fanatisme
wordt altijd weer overwonnen, maar er is tegelijkertijd geen regering in de wereld die op
alle fronten smetteloos perfect is. Het is de eeuwige plicht van  bestuurders om daarnaar
wel aantoonbaar te streven en daarbij zo eerlijk en democratisch mogelijk inspraak te
verkrijgen op de inhoud van beleid. Effectief en relatief succesvol bestuur is het
resultaat van een gezonde combinatie van zowel hecht teamwerk als moedige enkelingen. En
zelfs dan blijft het een precaire balans met zowel conservatieve en progressieve elementen
waarvan het voortbestaan continu actief gewaarborgd moet worden. 

Alleen het continu direct investeren in en bouwen aan de voorwaarden voor een goede,
ecologisch lang-houdbare, kwaliteit van leven voor zoveel mogelijk mensen overal op aarde
biedt wereldwijd echt structurele veiligheid en economische zekerheid. Helaas heeft deze
wetenschappelijk en economisch duidelijk aantoonbare stelling in de huidige "corporate"
wereld, die als collectief de meeste directe macht en middelen heeft om daar een
effectieve rol in te spelen, vaak nog teveel de status van een soort achterlijke,
zweverige theorie. Die dan cosmetisch verwerkt wordt in de PR strategie om de voornamelijk
destructieve status quo te verkopen en de korte-termijn omzet te waarborgen, omdat "een
groot aantal klanten/kiezers dat nou eenmaal graag hoort". 

Het daadwerkelijk omturnen van het wijd verspreide (lineaire) "korte-termijnwinst-denken"
is militair strategisch gezien de eerste prioriteit om de wereldwijd zo broodnodige
structurele veiligheid te bewerkstelligen. Daarvoor moet je continu actief beleidsmatig
psychologische "loopgravenoorlogen" tegengaan. En dat kan alleen door het continu voeren
van strategisch proactieve, inhoudelijk op ontzenuwen van meningsverschillen gerichte
communicatie met fanatici van wat voor politieke, economische of religieuze stroming dan
ook. Daar is meer politieke en individuele moed voor nodig binnen landen en instituties
dan het ontwikkelen en aanschaffen van nieuwe wapensystemen. Dat soort communicatie kan
namelijk alleen effectief zijn als de wil er is om het eigen front moreel-kritisch onder
de loep, en waar nodig eventueel onder handen te nemen.

Bij alles moeten we dus collectief zowel als individueel de moed hebben om te blijven
uitdragen dat geweld altijd meer geweld uitlokt, dat geweld voor zowel aggressor als
slachtoffer alleen maar denigrerend is -- en dan voor de aggressor en hen die zo iemand
laten begaan altijd net dat ietsje meer! En meestal, met inhoudelijk en economisch
tastbaar onderlegde argumenten, en de (uit overlevingsnoodzaak even onontbeerlijke) wil om
daarnaar te luisteren, waarschijnlijk WEL te vermijden.

Conservatief of Progressief: of dit een tegenstelling is hangt volledig af van
definitie. Polarisatie in de politieke mensenwereld is nooit 'clean', er zijn 
progressieve conservatieven, conservatieve progressieven, etc, etc, etc.

Tijdverlies is een perceptie, gebaseerd op definitie en waardeoordeel: wiens tijd, tijd
waarvoor, en wat voor (relatieve) tijdssoort, lineair of virtueel? Wat 'verlies' voor de
een is kan 'winst' zijn voor de ander, winst in het verleden kan directe oorzaak zijn van
verlies in de toekomst, en vice-versa. De begrippen "winst" en "verlies" zijn verder wat
aantoonbare betekenis betreft onderhavig aan een theoretisch, door o.a. meetbare tijd
gedefinieerd, kader. 

Oorlog, vrede, rijkdom, armoede, en het scheppen van de voorwaarden om daadwerkelijke
oplossingen te ontwikkelen en door te voeren, het is allemaal mensenwerk. En dat kan in
kwaliteit een stuk vooruit gaan daar waar tijd wat meer relatief gezien wordt en dus het
woord "minuten" geen automatisch synoniem voor "dollars" is. 

Zo'n ontmoetingsplaats van conservatief en progressief die je beschrijft, in wat voor
tijdsstructuur dan ook, kan alleen effectief zijn als beide stromingen zich even bewust
zijn van realistische funderingen onder de argumenten van de ander, van de potentiele
gevaren van fixatie en fanatisme, en zich continu even aktief inzetten om gevaarlijke
extremen of excessen te voorkomen. 

M. vr. gr, 
Josselien Janssens


> From: Leo Lake <lake@lake.nl>
> Reply-To: lake@lake.nl
> To: nettime-nl@nettime.org
> Date: Fri, 2 Aug 2002 08:46:59 +0200
> Subject: [Nettime-nl] LL 27 Conservatief, Progressief, Tijdverlies
> 
> LL 27 - Conservatief, Progressief, Tijdverlies
> ====================================
> 
> Conservatief waren de mensen die het heden wilden laten lijken op het
> verleden, soms door dat verleden te bewaren, soms door het te restaureren.
> Conservativiteit is geen term die slaat op behoud van momumenten en
> landschappen, maar op behoud van normen, waarden, wetten en gedrag. Het
> bestrijkt het sociale domein, niet de wereld van de dingen. Progressief waren
> zij die in hun hoofd een wenselijke wereld zagen die nu of in het verleden
> nooit realiteit is geworden. Ook progressief is een term die pas iets
> betekent in het sociale domein.
> 
> Conservatieven en progressieven ontmoeten elkaar in hun opvatting van de
> tijd. Er is een opeenvolging van gebeurtenissen en de gebeurtenissen in die
> opeenvolging ontvangen een oordeel: wenselijk in het huidig tijdgewricht of
> niet. De betere werelden in de hoofden van de progressieven zijn vrijwel
> zonder uitzonderingen partiële tegenstellingen van de huidige wereld. Waar
> gelijkheid is, wordt ongelijkheid gewenst, of precies andersom natuurlijk.
> Hegel's these en antithese is nog steeds het fundament van allen die wanen te
> wonen in een objectieve maar historische tijd: progressief en conservatief
> hebben een betekenis binnen een metafysica van de objectieve historische tijd.
> 
> Deze metafysica van de tijd in de moderne tijd onderscheidt zich van de
> metafysica van de tijd in de oude tijd. Voor Plato was tijd het bewegend
> beeld van de eeuwigheid: tijd als ontdichting van het absolute ene werd een
> container waarin alle gebeurtenissen noodwendig op elkaar volgden: alleen zo
> immers kon eenheid bewaard worden. Het gat tussen tijd en causaliteit werd
> gaandeweg gedicht, met name door Newton en Laplace.
> 
> Maar sinds Hegel en Marx is de historische tijd dominant geworden en wel zo
> radicaal dat het lange tijd heeft gefungeerd als de hoogste metafysische
> categorie. De tijd werd in de moderne tijd van Hegel en Marx de
> supercontainer voor historische gebeurtenissen. Niet wat buiten de tijd
> gebeurt gaf betekenis aan het heden, maar wat voorheen gebeurde. Het
> statische wereldbeeld, gebouwd op de tijd transcenderende concepten,
> verkruimelde. Echte metafysica, dat is altijd transcendentie in woorden, is
> sindsdien niet meer mogelijk, want buiten de tijd werd niets meer gedacht.
> Alleen wat was geldt, en wat komen gaat, natuurlijk. De lineaire tijd
> overheerst.
> 
> We leven nu in een tijd waarin de lineaire tijdopvatting het op zijn beurt
> heeft afgelegd. In een wereld die gedomineerd wordt door informatie en
> informatietechniek zien we telkens weer dat niet het verleden het heden
> bepaalt, maar een idee of concept. Waar vroeger kathedralen werden gebouwd op
> een bijna organische manier, volgens een plan dat zich ontwikkelde tijdens en
> door het bouwen, of volgens een plan dat was ontstaan bij de bouw van een
> vorige kathedraal, zien we nu de doelstellingen verschijnen die als externe
> oorzaken ingrijpen in de loop van de gebeurtenissen. Dat een eerdere
> kathedraal een plan was voor een latere, waren overigens al de eerste barsten
> in de lineaire tijd. De wereld van de plannen, concepten, ideeën heeft altijd
> bestaan, maar dankzij de immense vorderingen van de techniek en van de
> technieken om het werk van mensen te organiseren, grijpen concepten veel
> sneller en directer in de op de werkelijkheid dan zij ooit hebben kunnen
> doen. Wat we nu de virtuele wereld noemen heeft altijd bestaan, maar heeft nu
> een naam en een realiteit gekregen omdat de gedachte realiserend is geworden.
> Het pad van concept naar werkelijkheid is transparant geworden. Een naam is
> inmiddels weer werkelijkheid: een naam alleen bestaat niet meer.
> 
> Inderdaad: de dynamiek van de zich snel realiserende gedachte is volop
> aanwezig. Het moderne flitskapitaal bepaalt in sterke mate de architectuur
> van stad, leerdoelen bepalen wat mensen leren, stromingen in design bepalen
> hoe een website eruit ziet. Het type wetten wetten dat al lang de mode
> bepaald, bepaald meer en meer ons hele leven. Het woord wetten moet,
> wellicht, vervangen worden door machten, of grillen. Er is geen enkelvoudig
> systeem meer dat het heden bepaald, maar een complex netwerk van
> gebeurtenissen die zich bovendien ook nog voor het grootste deel in de
> onzichtbare hersenen van mensen afspelen. De eenheid van causaliteit is weg:
> de globale objectieve tijdlijn van weleer is verkruimeld tot een set van
> kronkelende kleine tijdlijnen, die zich als gulzige maden voeden met de
> stervende ene tijd.
> 
> Zoals de klassieke tijd en de historische tijd het levenspad van mensen
> bepaalden, zo bepaald onze moderne, fractale tijd, onze levenspad: deze
> onrust is de basis van de onze welvaart, zelfs in die mate dat menig
> econonoom niet meer anders kan dan de onrust tot iets hoogstaands te
> vereffen, iets dat over de hele wereld verspreid moet worden. De onrust
> betekent niets anders dan dat individuen creatief moeten zijn, maar creatief
> op een volledig door de (lokale) omstandigheden gedicteerde wijze. De moderne
> onrust is een reagerende en lokale creativiteit.
> 
> Het is niet zinvol meer te spreken van een historische omvattende tijd. Dat
> is de doodsteek voor het conservatisme: zelfs al was er een tijd waar je naar
> terug kunt gaan, dan nog blijft de huidige tijd van de zich razendsnel
> realiserende gedachte gekenmerkt door een dynamiek die niet van die verlangde
> tijd is. Hetzelfde geld voor de progressieven: het heeft geen zin een betere
> wereld te maken door het huidige stuksgewijs aan te passen, omdat de dynamiek
> van de verandering elders ligt. Er is geen tijd meer: geen evolutie, geen
> aanpassing.
> 
> Het bijkans totale onbegrip voor deze verschuivende metafysica van de tijd
> is, maar dit terzijde, het podium voor de moderne klucht die politiek heet.
> Mensen kennen de werkelijke machten niet en beschuldigen politici ervan deze
> macht voor het volk verborgen te houden: de hoge heren spelen dat ze de macht
> verbergen. Een nar die de hoge heren belachelijk maakt, doet het dan ook goed
> bij het onwetende volk. Maar het is een onwetende nar die onwetende hoge
> heren belachelijk maakt: gelijk een onbeduidende wedstrijd van het laagste
> elftal van een failliete voetbalclub.
> 
> Pim Fortuyn met name, was, in Nederland, de wispelturige spits van dit elftal
> der klunzen. De rest speelt verder met een dode spits in hun midden. Ach,
> laten we ons keren naar wat er wel toe doet.
> 
> De onkenbaarheid van de macht heeft van alles te maken met tijd, met het
> systeem waarin levens vervuld worden en waarin gedachten ontstaan, gekoppeld
> aan de technologie waarmee gedachten gerealiseerd worden, een systeem waarin
> enkel het uiten van gedachten ze al werkelijk maakt.
> 
> De enkelvoudige tijden van de vorige twee tijdperken hebben plaatsgemaakt
> voor het vrij spel van de tijdlijntjes van de plannen en hun realisaties. De
> vrije markt is het belangrijkste mechanisme voor de bepaling van welke ideeën
> gerealiseerd worden. De vrije markt is daarmee de metafysica van de virtuele
> wereld, de huidige echte wereld. Niet de gedachten zelf worden
> gesystematiseerd maar hun uitingen worden enkel nog in een arena gezet om te
> zien of ze overleven.
> 
> Progressieven en conservatieven staan voor een keuze. Of het arena-model voor
> wat goede en niet goede gedachten zijn wordt gehandhaafd, in welk geval ze
> elkaar blijven ontmoeten in een fictieve tijd, met verlangens naar
> gebeurtenissen die geweest zijn of komen gaan. Of ze ontmoeten elkaar buiten
> de tijd, in een systeem van gedachten.
> 
> Ik stel voor dat ze hun ontmoetingsplaats verleggen buiten de tijd, dat ze
> niet meer dobberen op de zee van tijd en verlangens naar komende of gewezen
> gebeurtenissen. Ze moeten niet meer slechts reageren. De fractale tijd kan
> alleen weer tot een geheel gemaakt wordt door systematiek. Alleen de
> systematici kunnen weer verband in de tijd brengen: desgewenst, natuurlijk.
> 
> Coherentie is de nieuwe metafysica. Het uitgangspunt daarbijn moet zijn het
> enige dat de mens buiten de de tijd, buiten de natuur, plaatst: het feit dat
> hij een individu is die afstand heeft van tijd en natuur en potentieel
> afstand van de arena van vechtende gedachten. Er is geen andere basis voor
> coherentie dan individualisme. Dat is niet strijdig, dat is alleen maar
> moeilijk.
> 
> Het is tragisch dat iedereen roept om teamwork, samenwerking,  samenzijn,
> overleg, afstemming, sociale controle, gemeenschap en dergelijke meer, in een
> tijd waarin een coherent individualisme gewensd is. Het gegons van de menigte
> moet plaats maken voor de stilte van de enkeling.
> 
> Een systematicus kan niet anders dan een filosoof zijn, een filosoof van het
> individu.
> 
> He better be good!
> 
> L.
> E. lake@lake.nl
> W. http://www.lake.nl
>

______________________________________________________
* Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet
* toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een
* open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek.
* Meer info, archief & anderstalige edities:
* http://www.nettime.org/.
* Contact: Menno Grootveld (grootveld@nrc.nl).