Leo Lake on Wed, 27 Feb 2002 14:50:01 +0100 (CET) |
[Date Prev] [Date Next] [Thread Prev] [Thread Next] [Date Index] [Thread Index]
Re: [Nettime-nl] NEW$ - call for questions |
Dag, << "Het nieuws bestaat niet meer in onze informationele beeldcultuur. Alles is virtuele actualiteit" zegt Henk Oosterling. "Door de snelheid en transparantie is de tegenstelling tussen theorie en praktijk opgeheven. Het gaat eerder om conceptualiteit en een letterlijke reflectie van de media". >> Boeiende regels zijn dit, maar wel lastig. Voor zover ik het begrijp, ben ik het er niet helemaal mee eens. "Nieuws bestaat niet meer in onze ...." Nieuws bestaat wel. CNN, journaals, actualiteitsrubrieken, kranten ze brengen allemaal nieuws. Dat werkt als volgt (je moet een filosoof blijkbaar alles uitleggen). Eerst gebeurt er iets, dan wordt beoordeeld of het nieuws is en als het antwoord bevestigend is dan wordt het gepubliceerd of uitgezonden. Het interval tussen de gebeurtenis en het moment van publiceren is wat korter geworden in de loop der jaren, maar ze vallen nog steeds niet samen. Tussen het gebeuren en het nieuws zit daarenboven niet alleen tijd, er zit ook een 'procedure'. De procedure behelst selectie van het nieuws en de opwerking ervan tot iets publicabels of uitzendbaars. In die procedure spelen de beeldprofessionals onmiskenbaar een steeds grotere rol, zelfs een dominante rol. De afstand tussen theorie (=nieuws+intepretatie ?) en praktijk(=praktijk?) is dus niet alleen tijd, maar ook procedure. De afstand wordt tegenwoordig meer bepaald door de procedure dan door de tijd, daarin heeft Oosterling gelijk, maar dat betekent zeker niet dat het is opgeheven. Integendeel. "... informationele beeldcultuur. Alles is virtuele actualiteit..." Mensen zien vaker de publicatie over, of de uitzending van, een gebeuren dan het gebeuren zelf. Dat is waar, maar daaruit volgt niet dat men de publicatie of uitzending verwart met wat er werkelijk gebeurt. Als je Sharon wilt vermoorden moet je niet op de televisie schieten, dat weet iedereen, een enkele gek daargelaten. Mensen kennen het verschil tussen nieuws en werkelijkheid, net zoals het verschil tussen droom en werkelijkheid. En ze weten dat het nieuws niet echt is: ze weten dat de Story liegt. "Door de snelheid en transparantie is de tegenstelling tussen theorie en praktijk opgeheven." Ik ga er vanuit dat met theorie hier het nieuws en de daarin vervatte interpretatie bedoeld wordt, want deze geeft altijd een soort model van de werkelijkheid en dat met praktijk bedoeld wordt dat waarover het nieuws gaat. Welnu, Oosterling suggereert nu dat het verschil tussen theorie en praktijk kleiner wordt naarmate het nieuws sneller geproduceerd wordt. Het woord transparantie spreekt in dit verband boekdelen. Maar die suggestie is volstrekt onjuist. De afstand tussen theorie en praktijk wordt minder bepaald door de tijd die er tussen ligt dan door de procedure die er tussen ligt. De tijd mag die afstand minder maken, de procedure maakt haar juist groter. Die procedure behelst niet alleen selectie van wat er getoond moet worden, maar behelst ook de manier waarop het nieuws verhaalt wordt. Die weergave nu is tegenwoordig ALLES BEHALVE transparant. De ramp van 11-9 is gebracht als een rampenfilm, niet als een poging de gebeurtenis te doorgronden. Dat komt deels omdat het beeld minder geschikt is voor reflectie. De weerstand (noem het een kritische houding of reflectie) die mensen hebben tegen het al te snel laten inglijden van het woord, heeft men nog niet voor het beeld. Ik ben geen psycholoog, maar ik vermoed dat het beeld in de menselijke geest altijd een sluiproute om de reflectie heen zal vinden. Het rampenfilmmodel is deels ook veroorzaakt door het feit dat de beeldprofessionals een ramp beter begrijpen dan de waarheid, want dat laatste vereist altijd studie en onderzoek. Dat onbegrip voor de werkelijkheid vergroot de afstand tussen nieuws en werkellijkheid. Dat onbegrip, ik veroorloof me een zijsprong naar de verbittering, ligt ten grondslag aann zo ongeveer alle ambachten die zich richten op impact, imago, communicatie, design en soortgelijke viezigheden meer en maakt dat deze vakgebieden eerder de normen en waarden en professionele interesses van deze mensen en hun maatschappij weerspiegelen, dan de werkelijkheid. Het nieuws van tegenwoordig is alleen maar transparant voor hen die zich naadloos hebben weten aan te passen aan heersende normen en waarden, anderen kunnen de dragers van het nieuws beter uit huis verwijderen en artikelen en boeken lezen van mensen wiens hart nog uitgaat naar de werkelijkheid. "Het gaat eerder om conceptualiteit en een letterlijke reflectie van de media" Dus niet. De professonele nieuwsmakers doen niet aan letterlijke reflectie, ze doen aan reflexmatige verstoring van de werkelijkheid. De remedie, zowel in Oosterlings's analyse als in mijn verbiage, zou neerkomen op het inlassen in de procedure van ijkmoment, momenten dus waarin de vraag centraal staat: "is het nieuws, mijn nieuws, trouw aan de werkelijkheid?". Bij Oosterling zou de vertraging alleen al voldoende zijn. Volgens mij is dat niet voldoende, en moeten we toe naar een vorm van nieuws waarin interpretatie, en reflectie (en dus vooroordelen en kromme redeneringen) dichter aan de oppervlakte liggen dan bij het beeld en het beeldverhaal. Een goede eerste stap zou zijn om het nieuws te vrijwaren van beelden en slechts met de grootst mogelijke omzichtigheid weer herinvoeren. Ik zie dat het Sandberg instituut gedomineerd wordt door de beeldprofessionals, getuige ook de trendy schreeuwerige website met irritante flash-movie. Ik hoop dat een van de vragen die ze zichzelf willen stellen is: "zal ik ophouden met het nieuws te verzieken met beelden en gewoon proberen te vertellen wat er gebeurd ?". Doen ze dat, dan is de kans redelijk dat ik na een paar jaar weer een tv aanschaf, bij leven en welzijn. Een andere vraag die ze zich zouden kunnen stellen is hoe ze, als ze onverhoopt toch willen vasthouden aan hun vak, de reflectie in een beeldverhaal kunnen brengen, zelfs wanneer dat verhaal met razende spoed gemaakt moet worden. Nee, ik ga die vraag daar op hun website niet stellen. Ik heb geen zin om eerst door een brei aan zinloze beelden te waden alvorens vaste grond onder de voeten te krijgen. L. E. lake@lake.nl W. http://www.lake.nl ______________________________________________________ * Verspreid via nettime-nl. Commercieel gebruik niet * toegestaan zonder toestemming. <nettime-nl> is een * open en ongemodereerde mailinglist over net-kritiek. * Meer info, archief & anderstalige edities: * http://www.nettime.org/. * Contact: Menno Grootveld (rabotnik@xs4all.nl).